• Informator
•  | Poczekalnia
•  | Zdrowy Mieszczanin
•  | Doniesienia Listonosza

Szczelina odbytu (łac. Fissura ani; ang. Anal fissure) - płytkie, wąskie (linijne wręcz) pęknięcie/ubytek w błonie śluzowej kanału odbytu bądź owrzodzenie błony śluzowej wyścielającej końcowy jego odcinek (poniżej linii grzebieniastej), powstałe między innymi w wyniku uszkodzenia mechanicznego lub pęknięcia końcowego odcinka kanału odbytu (efekt wysiłku fizycznego, uporczywych zaparć, w procesie wydalania zbyt twardego, zbitego stolca, może też być wynikiem zakażenia gruczołów odbytowych).

Etiopatogeneza tej choroby do końca nie jest znana. Dodatkowo przypuszcza się, że szczelina powstaje na skutek upośledzonego przepływu krwi w okolicy kanału odbytu i zwiększonego napięcia zwieracza wewnętrznego. Nadmierny skurcz lub brak relaksacji mięśnia zwieracza wewnętrznego, zaburzenia odruchu hamowania odbytniczo-odbytowego mogą prowadzić do niedokrwienia błony śluzowej i powstnia owrzodzenia.

Schorzenie może pojawić się w każdym wieku bez względu na płeć (np. u kobiet po przebytych licznych ciążach), a towarzyszyć mu może m.in. silny uporczywy ból związany z defekacją, pieczenie, świąd, a niekiedy także krwawienie (ślady krwi na stolcu, papierze toaletowym, bieliźnie, a w przypadku małych dzieci - na pieluszkach).

Charakterystyczne objawy mogą być mylone z innymi schorzeniami odbytu i jego okolic np. chorobą hemoroidalną czy przetoką odbytniczą i powinny skłaniać pacjenta do wizyty w poradni proktologicznej.

	REKLAMA	czytaj dalej

Leczenie szczeliny odbytu
Leczenie zachowawcze: dieta bogatowłóknikowa, leki zmiękczające i rozluźniające stolec, przeciwzapalne i obniżające napięcie zwieraczy (np. wstrzyknięcia miejscowe toksyny botulinowej, stosowanie maści z tlenkiem azotu).
Leczenie operacyjne: częściowe boczne przecięcie zwieracza wewnętrznego lub - rzadziej preferowane - miejscowe wycięcie szczeliny.

dr hab. n. med. Andrzej Nowicki, prof. UMK, 16-08-2009, zdrowemiasto.pl

Warto wiedzieć

Przetoka odbytu – nieprawidłowe połączenie między kanałem odbytu, a skórą w okolicy odbytu.
Kłykciny kończyste odbytu (brodawki skórne) spowodowane są zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego z grupy Papillomavirus (HPV). Do czynników zwiększających ryzyko infekcji wirusem zaliczyć możemy utrzymywanie kontaktów homoseksualnych, niektóre leki i choroby powodujące obniżenie odporności organizmu. Poza zakażaniem poprzez kontakt płciowy z osobą zainfekowaną, istnieją również inne możliwości zakażenia, np.: infekcja noworodka podczas porodu z narządów rodnych matki lub nawet przeniesienie wirusa z ręki (także np. basen, odzież, ręczniki - choć nie jest to do końca poznane). Kłykciny kończyste (odbytu, narządów płciowych) mogą dotyczyć pacjentów w różnym wieku (również dzieci). Jest to choroba zakaźna, istnieje zatem konieczność badania partnerów i podjęcia wspólnego leczenia. Objawy choroby to występowanie niekiedy kilku niewielkich grudek (narośli) w okolicach odbytu lub narządów płciowych. W przypadku większego zaawansowania mogą to być twory "kalafiorowate", rozległe wykwity wokół i/lub wewnątrz odbytu, również głęboko naciekający guz mogący ulegać zezłośliwieniu.
Badanie histopatologiczne – badanie utrwalonego i specjalnie zabarwionego fragmentu tkanki (np. błony śluzowej jelita) przez lekarza patomorfologa pod mikroskopem – pozwala na postawienie ostatecznego rozpoznania choroby.

Zdrowy Mieszczanin | Alergologia | Chirurgia naczyń | Dermatologia | Gastroenterologia | Ginekologia | Interna | Kardiologia | Kosmetologia | Laryngologia | Medycyna estetyczna | Onkologia | Ortopedia | Psychiatria | Proktologia | Seksuologia | Stomatologia | Urologia