Fot. shutterstock
Chłoniaki (łac. Lymphoma) to grupa nowotworów układu chłonnego (limfatycznego), na które zachorować mogą osoby w każdym wieku.
Wszystkie chłoniaki są nowotworami złośliwymi, jednak wyróżnia się postaci o mniejszej i większej złośliwości. Przyczyny powstawania chłoniaków wciąż nie są znane, a według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) liczba zachorowań co roku wzrasta o około 4-5%. Na całym świecie żyje ponad milion osób chorych na nowotwory układu chłonnego.
Chłoniaki wywodzą się z nieprawidłowo zmienionych limfocytów, czyli komórek układu odpornościowego. Nowotworowe limfocyty mogą być obecne we krwi oraz w szpiku kostnym, z których poprzez naczynia krwionośne mogą przedostać się do każdego miejsca w organizmie – żołądka, nosa, piersi, czy serca. Dlatego też nowotwór układu chłonnego trudno jest szybko i właściwie rozpoznać.
Czym są węzły chłonne?
Razem ze śledzioną i naczyniami limfatycznymi tworzą układ limfatyczny (rys. 1). Węzły chłonne stanowią barierę ochronną ustroju - uważane są za filtry ochronne zatrzymujące substancje trujące i bakterie. Oczyszczają one chłonkę z krążących w niej szkodliwych obcych ciał i bakterii, które mogły się do niej dostać. Obwodowe węzły chłonne, zlokalizowane są pod powierzchnią skóry i wyczuwalne przy badaniu dłońmi. Można je wyczuć: w okolicach uszu, po bokach szyi, w okolicach powyżej i poniżej obojczyka, w dołach pachowych, w pachwinach oraz w okolicach podkolanowych. Pozostałe węzły chłonne zlokalizowane są najczęściej wokół dużych naczyń krwionośnych m.in. w centralnej części klatki piersiowej, w okolicach tchawicy, oskrzeli i aorty, w okolicach wątroby, śledziony, a także w dolnej części jamy brzusznej i miednicy w pobliżu jajników oraz pęcherza moczowego.
Najczęstsze objawy chłoniaków to:
Gdy choć jeden z wymienionych symptomów utrzymuje się dłużej niż 3 tygodnie, należy zwrócić się do lekarza. W celu pełnego rozpoznania chłoniaka potrzebne jest ustalenie przebiegu choroby, czyli tzw. wywiad lekarski. Lekarz powinien zbadać wszystkie dostępne węzły chłonne, określić ich wielkość, spoistość, ruchomość oraz ustalić, czy są bolesne.
Symptomy towarzyszące chłoniakom nie są charakterystyczne – często przypominają objawy zwykłego przeziębienia i dlatego są lekceważone. Łatwo można je pomylić z objawami innych chorób. Dlatego bardzo ważna jest obserwacja swojego organizmu, a szczególnie powiększających się węzłów chłonnych, które nie ulegają zmniejszeniu pomimo zastosowania antybiotykoterapii lub leczenia przeciwzapalnego.
Aby z całą pewnością postawić diagnozę, powinno się chirurgicznie pobierać podejrzany węzeł chłonny do badania histopatologicznego. Badanie zmienionych tkanek pod mikroskopem to jedyny wiarygodny sposób rozpoznania tej choroby. Kolejny krok to oznaczenie typu chłoniaka. Należy: określić stopień zaawansowania klinicznego, wykonać pełne badania laboratoryjne krwi, Rtg klatki piersiowej, jamy brzusznej, tomografię komputerową klatki piersiowej i jamy brzusznej (oraz innych lokalizacji), rezonans magnetyczny, a także badanie szpiku kostnego.
Czy chłoniak to rak?
Chłoniak nie jest rakiem, jest natomiast chorobą nowotworową. Nowotwory złośliwe dzielimy na trzy główne grupy:
Każda z tych dużych grup dzieli się jeszcze na wiele rodzajów chorób nowotworowych, a rokowanie dla każdej z nich jest różne. Każdy rak jest nowotworem, ale nie każdy nowotwór jest rakiem.
Rodzaje chłoniaków
Istnieją dwa główne rodzaje nowotworów układu chłonnego:
Chłoniaki nieziarnicze to najczęściej występująca forma chłoniaka. Od początku lat 70-tych liczba przypadków chłoniaków nieziarniczych wzrosła o 80%, co wynika nie tylko ze wzrostu zachorowań, ale wiąże się też z rozwojem diagnostyki. Chłoniaki nieziarnicze występują najczęściej u osób dorosłych, ze szczytem zachorowań ok. 60. roku życia, niemniej coraz częściej dotykają osób młodych, nawet już przed dwudziestym rokiem życia.
Istnieje kilkadziesiąt rodzajów chłoniaków nieziarniczych o różnym stopniu zagrożenia dla chorego, które dzielimy na nowotwory agresywne – o dynamicznym przebiegu oraz rozwijające się powoli – charakteryzujące się łagodnym przebiegiem.
Czy chłoniaka da się wyleczyć?
Postęp medycyny zapewnia obecnie wysoką skuteczność leczenia chłoniaków. Dotyczy to szczególnie choroby szybko i prawidłowo rozpoznanej oraz leczonej we wczesnych stadiach. Skuteczność leczenia zależy m.in. od rodzaju nowotworu, stopnia zaawansowania choroby, wieku pacjenta i jego wrażliwości na stosowane leki. Im później nastąpi diagnoza tym trudniejsze jest leczenie.
Ze względu na dużą różnorodność chłoniaków istnieje bardzo wiele schematów ich leczenia. Metody wykorzystywane w leczeniu chłoniaków to m.in. immunochemioterapia (chemioterapia + terapia celowana), radioterapia i zabiegi chirurgiczne.
Dużą liczbę (30-40%) chorych na agresywne postaci chłoniaka można dziś wyleczyć. W przypadku chłoniaków nieziarniczych o powolnym przebiegu, należy liczyć się z możliwością nawrotów choroby, które również można skutecznie leczyć, a komfort życia chorego zostaje zachowany w podobnym stopniu, jak w innych chorobach przewlekłych.
Źródło: Materiały edukacyjne Stowarzyszenia Przyjaciół Chorych na Chłoniaki „Przebiśnieg ", www.przebisnieg.org
Wszystkie chłoniaki są nowotworami złośliwymi, jednak wyróżnia się postaci o mniejszej i większej złośliwości. Przyczyny powstawania chłoniaków wciąż nie są znane, a według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) liczba zachorowań co roku wzrasta o około 4-5%. Na całym świecie żyje ponad milion osób chorych na nowotwory układu chłonnego.
Chłoniaki wywodzą się z nieprawidłowo zmienionych limfocytów, czyli komórek układu odpornościowego. Nowotworowe limfocyty mogą być obecne we krwi oraz w szpiku kostnym, z których poprzez naczynia krwionośne mogą przedostać się do każdego miejsca w organizmie – żołądka, nosa, piersi, czy serca. Dlatego też nowotwór układu chłonnego trudno jest szybko i właściwie rozpoznać.
Czym są węzły chłonne?
Razem ze śledzioną i naczyniami limfatycznymi tworzą układ limfatyczny (rys. 1). Węzły chłonne stanowią barierę ochronną ustroju - uważane są za filtry ochronne zatrzymujące substancje trujące i bakterie. Oczyszczają one chłonkę z krążących w niej szkodliwych obcych ciał i bakterii, które mogły się do niej dostać. Obwodowe węzły chłonne, zlokalizowane są pod powierzchnią skóry i wyczuwalne przy badaniu dłońmi. Można je wyczuć: w okolicach uszu, po bokach szyi, w okolicach powyżej i poniżej obojczyka, w dołach pachowych, w pachwinach oraz w okolicach podkolanowych. Pozostałe węzły chłonne zlokalizowane są najczęściej wokół dużych naczyń krwionośnych m.in. w centralnej części klatki piersiowej, w okolicach tchawicy, oskrzeli i aorty, w okolicach wątroby, śledziony, a także w dolnej części jamy brzusznej i miednicy w pobliżu jajników oraz pęcherza moczowego.
Rys. 1. Układ limfatyczny
Jak rozpoznać chłoniaka?Najczęstsze objawy chłoniaków to:
- powiększone, ale często niebolesne węzły chłonne wyczuwalne m.in. na szyi, pod pachami lub w pachwinach,
- kaszel lub duszność,
- osłabienie,
- nieuzasadniona utrata wagi,
- gorączka,
- nocne obfite pocenie się,
- uporczywe swędzenie skóry.
Gdy choć jeden z wymienionych symptomów utrzymuje się dłużej niż 3 tygodnie, należy zwrócić się do lekarza. W celu pełnego rozpoznania chłoniaka potrzebne jest ustalenie przebiegu choroby, czyli tzw. wywiad lekarski. Lekarz powinien zbadać wszystkie dostępne węzły chłonne, określić ich wielkość, spoistość, ruchomość oraz ustalić, czy są bolesne.
Symptomy towarzyszące chłoniakom nie są charakterystyczne – często przypominają objawy zwykłego przeziębienia i dlatego są lekceważone. Łatwo można je pomylić z objawami innych chorób. Dlatego bardzo ważna jest obserwacja swojego organizmu, a szczególnie powiększających się węzłów chłonnych, które nie ulegają zmniejszeniu pomimo zastosowania antybiotykoterapii lub leczenia przeciwzapalnego.
Aby z całą pewnością postawić diagnozę, powinno się chirurgicznie pobierać podejrzany węzeł chłonny do badania histopatologicznego. Badanie zmienionych tkanek pod mikroskopem to jedyny wiarygodny sposób rozpoznania tej choroby. Kolejny krok to oznaczenie typu chłoniaka. Należy: określić stopień zaawansowania klinicznego, wykonać pełne badania laboratoryjne krwi, Rtg klatki piersiowej, jamy brzusznej, tomografię komputerową klatki piersiowej i jamy brzusznej (oraz innych lokalizacji), rezonans magnetyczny, a także badanie szpiku kostnego.
Czy chłoniak to rak?
Chłoniak nie jest rakiem, jest natomiast chorobą nowotworową. Nowotwory złośliwe dzielimy na trzy główne grupy:
- mięsaki,
- raki,
- chłoniaki
Każda z tych dużych grup dzieli się jeszcze na wiele rodzajów chorób nowotworowych, a rokowanie dla każdej z nich jest różne. Każdy rak jest nowotworem, ale nie każdy nowotwór jest rakiem.
Rodzaje chłoniaków
Istnieją dwa główne rodzaje nowotworów układu chłonnego:
- Chłoniaki nieziarnicze.
- Ziarnica złośliwa (choroba Hodgkina).
Istnieje kilkadziesiąt rodzajów chłoniaków nieziarniczych o różnym stopniu zagrożenia dla chorego, które dzielimy na nowotwory agresywne – o dynamicznym przebiegu oraz rozwijające się powoli – charakteryzujące się łagodnym przebiegiem.
Czy chłoniaka da się wyleczyć?
Postęp medycyny zapewnia obecnie wysoką skuteczność leczenia chłoniaków. Dotyczy to szczególnie choroby szybko i prawidłowo rozpoznanej oraz leczonej we wczesnych stadiach. Skuteczność leczenia zależy m.in. od rodzaju nowotworu, stopnia zaawansowania choroby, wieku pacjenta i jego wrażliwości na stosowane leki. Im później nastąpi diagnoza tym trudniejsze jest leczenie.
Ze względu na dużą różnorodność chłoniaków istnieje bardzo wiele schematów ich leczenia. Metody wykorzystywane w leczeniu chłoniaków to m.in. immunochemioterapia (chemioterapia + terapia celowana), radioterapia i zabiegi chirurgiczne.
Dużą liczbę (30-40%) chorych na agresywne postaci chłoniaka można dziś wyleczyć. W przypadku chłoniaków nieziarniczych o powolnym przebiegu, należy liczyć się z możliwością nawrotów choroby, które również można skutecznie leczyć, a komfort życia chorego zostaje zachowany w podobnym stopniu, jak w innych chorobach przewlekłych.
Źródło: Materiały edukacyjne Stowarzyszenia Przyjaciół Chorych na Chłoniaki „Przebiśnieg ", www.przebisnieg.org
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Nowotwory krwi - najważniejsze informacje
- Pacjent onkologiczny w obliczu pandemii koronawirusa
- Chirurgia cytoredukcyjna i dootrzewnowa chemioterapia perfuzyjna w hipertermii w leczeniu nowotworów otrzewnej
- Guzy neuroendokrynne – utajony, nietypowy nowotwór
- Mielofibroza – nieznany nowotwór z ciężkim przebiegiem
- Przewlekła białaczka szpikowa
- Psychoonkolog. Chorować po męsku
- Leczenie chorych na raka piersi
- Epidemiologia raka piersi
- Onkolog. Solaria – moda szkodząca zdrowiu i życiu
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
