Pulmonologia. Badanie przesiewowe. Co to jest spirometria?
PORADNIK MEDYCZNY. INTERNISTA. PULMONOLOG
Fot. European Respiratory Society, www.ersnet.org
Pulmonologia (inaczej pneumonologia) jest jednym z działów Interny zajmującym się diagnostyką, leczeniem oraz profilaktyką chorób układu oddechowego. Lekarz specjalista z tej dziedziny medycyny to pulmonolog. Najczęstsze choroby układu oddechowego to: gruźlica, zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, astma oskrzelowa, odma opłucnowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), pylica płuc, rak płuca, sarkoidoza, mukowiscydoza.
Badanie przesiewowe (skriningowe, skrining) należy w medycynie do postępowań profilaktycznych, może obejmować całą populację lub populację tzw. podwyższonego ryzyka, polega na wstępnym rozpoznaniu choroby lub stanu zdrowia za pomocą testów analitycznych, badań klinicznych bądź z zastosowaniem innej procedury, przed wystąpieniem objawów klinicznych choroby, czyli w fazie poprzedzającej rozwój zmian lub uszkodzeń nieodwracalnych.
Co to jest spirometria?
Spirometria jest słowem pochodzenia łacińskiego i oznacza pomiar oddychania. Podczas badania spirometrycznego mierzy się pojemność płuc, czyli objętość powietrza jaką można nabrać podczas najgłębszego wdechu lub wydychając z płuc podczas najsilniejszego wydechu. Drugą cechą płuc badaną podczas spirometrii jest szybkość wydechu czyli maksymalna objętość powietrza jaką badany wydycha podczas pierwszej sekundy gwałtownego wydechu. Pojemność płuc i szybkość wydechu bada się za pomocą spirometru. Nowoczesny spirometr jest przyrządem elektronicznym wyposażonym w pamięć i kalkulator. Badany wykonuje kilka oddechów do aparatu, który sprawdza czy były one wykonane prawidłowo, oraz oblicza stosunek zmierzonych pojemności płuc i szybkości wydechu do należnych dla wieku, płci i wzrostu norm.
Wykonując spirometrię można zbadać czy pojemność płuc jest taka, jakiej się można spodziewać w danym wieku czy lepsza, np. jeśli uprawiało się sport. Może być też sytuacja odwrotna. Badanie spirometryczne może wykazać, że rezerwy płucne są mniejsze niż spodziewane. Inaczej mówiąc płuca są starsze niż wiek kalendarzowy.
Główną przyczyną przedwczesnego starzenia się płuc jest dym tytoniowy. Tylko u co czwartego palacza papierosów dym tytoniowy powoduje przedwczesne starzenie się płuc. Dlatego każdy palący papierosy powinien wykonać badanie spirometryczne. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, musi przestać palić. Jeżeli pali się nadal nieuniknione jest rozwinięcie się ciężkiej postaci POChP.
POChP jest jedyną chorobą odtytoniową, w której zaprzestanie palenia przerywa postęp choroby (w jej wczesnym lub umiarkowanym okresie). Reakcji takiej nie ma w innych chorobach spowodowanych paleniem papierosów (rak płuca), lub w których palenie papierosów jest tylko jednym z czynników patogenetycznych takich jak choroba wieńcowa i nadciśnienie tętnicze.
Wskazania do badania:
Przewlekłą obturacyjna chorobę płuc (POChP) można rozpoznać w okresie kiedy jedynym objawem jest kaszel. Właśnie temu służy badanie spirometryczne.
Na podstawie m.in. materiałów edukacyjnych Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. Narodowy Program Wczesnego Rozpoznawania i Profilaktyki Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. Program Narodowego Funduszu Zdrowia „Profilaktyka POChP”
Badanie przesiewowe (skriningowe, skrining) należy w medycynie do postępowań profilaktycznych, może obejmować całą populację lub populację tzw. podwyższonego ryzyka, polega na wstępnym rozpoznaniu choroby lub stanu zdrowia za pomocą testów analitycznych, badań klinicznych bądź z zastosowaniem innej procedury, przed wystąpieniem objawów klinicznych choroby, czyli w fazie poprzedzającej rozwój zmian lub uszkodzeń nieodwracalnych.
Co to jest spirometria?
Spirometria jest słowem pochodzenia łacińskiego i oznacza pomiar oddychania. Podczas badania spirometrycznego mierzy się pojemność płuc, czyli objętość powietrza jaką można nabrać podczas najgłębszego wdechu lub wydychając z płuc podczas najsilniejszego wydechu. Drugą cechą płuc badaną podczas spirometrii jest szybkość wydechu czyli maksymalna objętość powietrza jaką badany wydycha podczas pierwszej sekundy gwałtownego wydechu. Pojemność płuc i szybkość wydechu bada się za pomocą spirometru. Nowoczesny spirometr jest przyrządem elektronicznym wyposażonym w pamięć i kalkulator. Badany wykonuje kilka oddechów do aparatu, który sprawdza czy były one wykonane prawidłowo, oraz oblicza stosunek zmierzonych pojemności płuc i szybkości wydechu do należnych dla wieku, płci i wzrostu norm.
Wykonując spirometrię można zbadać czy pojemność płuc jest taka, jakiej się można spodziewać w danym wieku czy lepsza, np. jeśli uprawiało się sport. Może być też sytuacja odwrotna. Badanie spirometryczne może wykazać, że rezerwy płucne są mniejsze niż spodziewane. Inaczej mówiąc płuca są starsze niż wiek kalendarzowy.
Główną przyczyną przedwczesnego starzenia się płuc jest dym tytoniowy. Tylko u co czwartego palacza papierosów dym tytoniowy powoduje przedwczesne starzenie się płuc. Dlatego każdy palący papierosy powinien wykonać badanie spirometryczne. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, musi przestać palić. Jeżeli pali się nadal nieuniknione jest rozwinięcie się ciężkiej postaci POChP.
POChP jest jedyną chorobą odtytoniową, w której zaprzestanie palenia przerywa postęp choroby (w jej wczesnym lub umiarkowanym okresie). Reakcji takiej nie ma w innych chorobach spowodowanych paleniem papierosów (rak płuca), lub w których palenie papierosów jest tylko jednym z czynników patogenetycznych takich jak choroba wieńcowa i nadciśnienie tętnicze.
|
REKLAMA
|
||
|
Wskazania do badania:
- palenie papierosów (palacze i byli palacze obu płci),
- przebywanie w środowisku palaczy papierosów (bierne wdychanie dymu z papierosów),
- poranny kaszel, duszności, świszczący oddech,
- szybkie męczenie się przy niewielkim nawet wysiłku, brak tchu,
- bezsenność.
Przewlekłą obturacyjna chorobę płuc (POChP) można rozpoznać w okresie kiedy jedynym objawem jest kaszel. Właśnie temu służy badanie spirometryczne.
Na podstawie m.in. materiałów edukacyjnych Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie. Narodowy Program Wczesnego Rozpoznawania i Profilaktyki Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. Program Narodowego Funduszu Zdrowia „Profilaktyka POChP”
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Kiedy i dlaczego warto udać się do endokrynologa?
- Jak groźna jest wścieklizna?
- 10 porad na nadchodzące upały
- Zdrowie w tropiku – jak przygotować się do egzotycznych podróży?
- Malaria u turystów - fakty i mit
- Malaria - choroba pasożytnicza tropików
- Konsekwencje nieleczenia nadciśnienia tętniczego
- Dieta osoby chorej na dnę moczanową. Co i jak warto jeść?
- Jak powinna wyglądać dieta osoby chorej na dnę moczanową? Czego unikać?
- Dietetyczne aspekty leczenia cukrzycy typu 2 – fakty i mity
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
