WHO: ponad 30 proc. nowotworów złośliwych można by zapobiec
INFORMATOR. Świat
naukawpolsce.pl | dodane 04-02-2011
Fot. zdrowemiasto.pl
Ponad 30 proc. nowotworów złośliwych można by zapobiec dzięki unikaniu lub redukcji takich czynników, jak palenie tytoniu, otyłość, brak ruchu, nadmiar alkoholu - alarmują eksperci Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
4 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Rakiem
Jak napisali eksperci WHO na internetowej stronie organizacji, nowotwory złośliwe znajdują się w czołówce przyczyn zgonów ludzi na świecie. W 2008 r. z ich powodu zmarło 7,6 mln ludzi, co stanowi ok. 13 proc. wszystkich zgonów. Zgodnie z przewidywaniami, w 2030 r. liczba ta przekroczy 11 mln.
Ponad 70 proc. wszystkich przypadków zgonów z powodu nowotworów złośliwych ma miejsce w krajach o niskim lub średnim dochodzie narodowym.
Nowotwór złośliwy rozwija się z pojedynczej komórki w wielostopniowym procesie. Zwykle zapoczątkowuje go mutacja genetyczna pozwalająca komórce dzielić się w sposób niekontrolowany, ale później pojawiają się kolejne, dzięki którym nowotwór rozpoczyna inwazję na sąsiednie tkanki, a w końcu daje przerzuty do odległych organów. Przerzuty są główną przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych.
Choroba nowotworowa może rozwijać się w każdej części naszego organizmu - z komórek nabłonków wywodzą się raki, z tkanki łącznej mięsaki, z komórek barwnikowych skóry wywodzi się czerniak, a białaczki to nowotwory powstałe z komórek układu krwiotwórczego.
Do najczęstszych nowotworów złośliwych należą: rak płuca (1,4 mln zgonów rocznie), żołądka (740 tys.), okrężnicy (610 tys.), wątroby (700 tys.) i rak piersi (460 tys.).
Rozwój nowotworu najczęściej jest inicjowany przez czynniki środowiskowe, rzadziej przyczyną wyjściową jest dziedziczna mutacja w DNA. Do zewnętrznych czynników rakotwórczych zalicza się czynniki fizyczne, jak promieniowanie UV czy jonizujące, chemiczne, jak azbest, składniki dymu tytoniowego, aflatoksyny wytwarzane przez pleśnie obecne w żywności oraz arsen obecny w wodzie pitnej. Istnieją też biologiczne czynniki rakotwórcze, jak infekcje wirusowe, bakteryjne czy pasożytnicze. W krajach biednych i średnio zamożnych niektóre infekcje odpowiadają za 20 proc. zgonów z powodu nowotworów, a w krajach bogatych odsetek ten wynosi 9 proc. Największe znacznie mają tu przewlekłe infekcje wirusem zapalenia wątroby typu B (wirus HBV) i C (HCV), które wywołują raka wątroby oraz niektórymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest przyczyną raka szyjki macicy. Dlatego bardzo ważne jest szczepienie przeciw tym czynnikom zakaźnym, jeśli tylko szczepionki istnieją, jak w przypadku HPV czy HPV.
Palenie tytoniu jest najważniejszym czynnikiem ryzyka choroby nowotworowej, w dodatku możliwym do uniknięcia. Wśród chorych na raka płuc pacjenci palący - obecnie lub w przeszłości - stanowią 90 proc. Dym papierosowy zwiększa też ryzyko raka pęcherza, raka trzustki i wielu innych nowotworów złośliwych. Wśród innych czynników ryzyka nowotworów, których można unikać lub minimalizować je (tzw. prewencja pierwotna) są nadwaga i otyłość, niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej, nadużywanie alkoholu, nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne, zanieczyszczenie powietrza, czy dym pochodzący z domowych pieców i palenisk opalanych drewnem, węglem oraz ze spalania tworzyw sztucznych.
Eksperci WHO podkreślają, że ze względu na starzenie się społeczeństw liczba zachorowań na nowotwory złośliwe będzie ciągle rosła. Ryzyko choroby nowotworowej narasta bowiem dramatycznie wraz z wiekiem, głównie z powodu nagromadzenia różnych czynników ryzyka i osłabienia mechanizmów naprawy DNA.
Dlatego, oprócz profilaktyki zachorowań niezbędne jest uważne obserwowanie swojego ciała pod kątem niepokojących zmian oraz regularne badania kontrolne (również udział w badaniach przesiewowych) pozwalające wykryć nowotwór na wczesnym etapie rozwoju, kiedy szanse na wyleczenie są duże. Ta tzw. profilaktyka wtórna może znacznie zredukować śmiertelność z powodu nowotworów, podkreślają eksperci.
4 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Rakiem
Jak napisali eksperci WHO na internetowej stronie organizacji, nowotwory złośliwe znajdują się w czołówce przyczyn zgonów ludzi na świecie. W 2008 r. z ich powodu zmarło 7,6 mln ludzi, co stanowi ok. 13 proc. wszystkich zgonów. Zgodnie z przewidywaniami, w 2030 r. liczba ta przekroczy 11 mln.
Ponad 70 proc. wszystkich przypadków zgonów z powodu nowotworów złośliwych ma miejsce w krajach o niskim lub średnim dochodzie narodowym.
Nowotwór złośliwy rozwija się z pojedynczej komórki w wielostopniowym procesie. Zwykle zapoczątkowuje go mutacja genetyczna pozwalająca komórce dzielić się w sposób niekontrolowany, ale później pojawiają się kolejne, dzięki którym nowotwór rozpoczyna inwazję na sąsiednie tkanki, a w końcu daje przerzuty do odległych organów. Przerzuty są główną przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych.
Choroba nowotworowa może rozwijać się w każdej części naszego organizmu - z komórek nabłonków wywodzą się raki, z tkanki łącznej mięsaki, z komórek barwnikowych skóry wywodzi się czerniak, a białaczki to nowotwory powstałe z komórek układu krwiotwórczego.
Do najczęstszych nowotworów złośliwych należą: rak płuca (1,4 mln zgonów rocznie), żołądka (740 tys.), okrężnicy (610 tys.), wątroby (700 tys.) i rak piersi (460 tys.).
Rozwój nowotworu najczęściej jest inicjowany przez czynniki środowiskowe, rzadziej przyczyną wyjściową jest dziedziczna mutacja w DNA. Do zewnętrznych czynników rakotwórczych zalicza się czynniki fizyczne, jak promieniowanie UV czy jonizujące, chemiczne, jak azbest, składniki dymu tytoniowego, aflatoksyny wytwarzane przez pleśnie obecne w żywności oraz arsen obecny w wodzie pitnej. Istnieją też biologiczne czynniki rakotwórcze, jak infekcje wirusowe, bakteryjne czy pasożytnicze. W krajach biednych i średnio zamożnych niektóre infekcje odpowiadają za 20 proc. zgonów z powodu nowotworów, a w krajach bogatych odsetek ten wynosi 9 proc. Największe znacznie mają tu przewlekłe infekcje wirusem zapalenia wątroby typu B (wirus HBV) i C (HCV), które wywołują raka wątroby oraz niektórymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest przyczyną raka szyjki macicy. Dlatego bardzo ważne jest szczepienie przeciw tym czynnikom zakaźnym, jeśli tylko szczepionki istnieją, jak w przypadku HPV czy HPV.
Palenie tytoniu jest najważniejszym czynnikiem ryzyka choroby nowotworowej, w dodatku możliwym do uniknięcia. Wśród chorych na raka płuc pacjenci palący - obecnie lub w przeszłości - stanowią 90 proc. Dym papierosowy zwiększa też ryzyko raka pęcherza, raka trzustki i wielu innych nowotworów złośliwych. Wśród innych czynników ryzyka nowotworów, których można unikać lub minimalizować je (tzw. prewencja pierwotna) są nadwaga i otyłość, niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej, nadużywanie alkoholu, nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne, zanieczyszczenie powietrza, czy dym pochodzący z domowych pieców i palenisk opalanych drewnem, węglem oraz ze spalania tworzyw sztucznych.
Eksperci WHO podkreślają, że ze względu na starzenie się społeczeństw liczba zachorowań na nowotwory złośliwe będzie ciągle rosła. Ryzyko choroby nowotworowej narasta bowiem dramatycznie wraz z wiekiem, głównie z powodu nagromadzenia różnych czynników ryzyka i osłabienia mechanizmów naprawy DNA.
Dlatego, oprócz profilaktyki zachorowań niezbędne jest uważne obserwowanie swojego ciała pod kątem niepokojących zmian oraz regularne badania kontrolne (również udział w badaniach przesiewowych) pozwalające wykryć nowotwór na wczesnym etapie rozwoju, kiedy szanse na wyleczenie są duże. Ta tzw. profilaktyka wtórna może znacznie zredukować śmiertelność z powodu nowotworów, podkreślają eksperci.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Niemcy. Multigenowy test raka piersi refundowany przez kasy chorych
- PE. Pisemne oświadczenie w sprawie zwalczania raka piersi w Unii Europejskiej
- Pod względem liczby popełnianych błędów odwodnieni kierowcy nie ustępują nietrzeźwym!
- Im niżej, tym lepiej - najnowsze wyniki badań wskazują, że ryzyko zawałów serca i udarów mózgu jest tym niższe, im niższy jest poziom cholesterolu LDL
- Zdrowa dieta bez mięsa
- Alkaptonuria - rzadka choroba czarnych kości. Nieznane wyniszczające schorzenie, pacjenci bez rozpoznania
- Brytyjczycy wolą bezpieczne metody leczenia
- Strefy wolne od dymu tytoniowego sprzyjają zdrowiu dzieci
- Choroby, które zabijają ponad 2 miliony ludzi rocznie
- Poprawa kondycji fizycznej może przyczynić się do szybszego powrotu do zdrowia kobiet z rakiem piersi
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
