naukawpolsce.pl | dodane 17-05-2010
Fot. naukawpolsce.pl
O tym, że mózg potrafi odróżnić piękno od brzydoty i że zajęcia artystyczne zwiększają skuteczność nauki w innych dziedzinach, opowiadał prof. Jerzy Vetulani - neurobiolog z Instytutu Farmakologii Polskiej Akademii Nauk. Jego wykład o relacjach między mózgiem a sztuką odbył się w Warszawie w ramach festiwalu "Science & Art in Europe".
Czy sztukę mogą tworzyć również zwierzęta - zadał pytanie profesor? I powołał się na dwa przykłady: ptaka altannika, który ozdabia swoje gniazdo zebranymi niebieskimi przedmiotami, aby zainteresować sobą samicę oraz małpy, m.in. orangutany, które potrafią malować obrazki, posługując się się pędzlem i farbami.
Jednak, zdaniem profesora, o tworzeniu dzieł artystycznych można mówić jedynie u homo sapiens. Jedną z różnić między człowiekiem a zwierzęciem jest bowiem to, że mózg zwierzęcia nie umie postrzegać piękna.
Vetulani przypomniał doświadczenie, które przeprowadzili w 2004 roku profesor Semir Zeki w University College w Londynie i Hideaki Kawabata z Uniwersytetu w Kagoszimie. Na początku naukowcy ci poprosili grupę osób o ułożenie obrazków w kolejności od najładniejszego do najbrzydszego. Na tej podstawie określili, co jest ładne, co brzydkie. Następnie innej grupie pokazali osiem obrazków, z których sześć było ładnych, jeden neutralney i jeden brzydki. Potem odwrócili proporcje i pokazali widzom sześć obrazków brzydkich, jeden neutralny i jeden ładny. Okazało się, że jeśli znienacka pokazuje się obrazek ładny, reagują inne części mózgu, niż gdy pokaże się obrazek brzydki. A to może oznaczać, że ludzki mózg potrafi odróżnić piękno od brzydoty.
Według neurobiologa, wśród cech, które człowiek na ogół uznaje za piękne są: symetria, cechy świadczące o możliwościach reprodukcyjnych, naturalność i proporcjonalność. Na podstawie doświadczeń ustalono, że człowiek za piękne uważa to, co jest zbudowane według starożytnej zasady złotego podziału.
W trakcie swojego wystąpienia prof. Vetulani tłumaczył również, że rozwijanie umiejętności artystycznych prowadzi do zwiększenia skuteczności uczenia się w innych dziedzinach. Powołał się przy tym na doświadczenie, w którym w amerykańskiej szkole - zajmującej niskie pozycje w rankingach szkół - wprowadzono obowiązkowe zajęcia ze sztuki. Odbywały się one codziennie i trwały godzinę. Podczas nich uczniowie dyskutowali o architekturze, mieli projektować i budować swoje własne konstrukcje oraz fotografować je. W ten sposób ćwiczyli kreatywność i rozwijali wrażliwość artystyczną. Okazało się, że w ciągu kilku lat od wprowadzenia takich zajęć, uczniowie zaczęli osiągać coraz lepsze wyniki w nauce i szkoła zdobywała coraz większe, wyższe nawet niż się po doświadczeniu spodziewano, noty w rankingach.
Jak dodał prelegent, w czasie tworzenia czy odbioru sztuki w człowieku uruchamia się uwaga - jeden z procesów poznawczych, potrzebny w procesie rozwoju umysłowego. Uczenie się sztuki zwiększa poziom motywacji i rozwija. Dlatego, zdaniem profesora, zajęcia artystyczne - rysowanie, gra na instrumentach, udział w przedstawieniach - są bardzo ważne we wczesnym dzieciństwie, bo mają wpływ na rozwój zdolności umysłowych młodych ludzi.
Czy sztukę mogą tworzyć również zwierzęta - zadał pytanie profesor? I powołał się na dwa przykłady: ptaka altannika, który ozdabia swoje gniazdo zebranymi niebieskimi przedmiotami, aby zainteresować sobą samicę oraz małpy, m.in. orangutany, które potrafią malować obrazki, posługując się się pędzlem i farbami.
Jednak, zdaniem profesora, o tworzeniu dzieł artystycznych można mówić jedynie u homo sapiens. Jedną z różnić między człowiekiem a zwierzęciem jest bowiem to, że mózg zwierzęcia nie umie postrzegać piękna.
Vetulani przypomniał doświadczenie, które przeprowadzili w 2004 roku profesor Semir Zeki w University College w Londynie i Hideaki Kawabata z Uniwersytetu w Kagoszimie. Na początku naukowcy ci poprosili grupę osób o ułożenie obrazków w kolejności od najładniejszego do najbrzydszego. Na tej podstawie określili, co jest ładne, co brzydkie. Następnie innej grupie pokazali osiem obrazków, z których sześć było ładnych, jeden neutralney i jeden brzydki. Potem odwrócili proporcje i pokazali widzom sześć obrazków brzydkich, jeden neutralny i jeden ładny. Okazało się, że jeśli znienacka pokazuje się obrazek ładny, reagują inne części mózgu, niż gdy pokaże się obrazek brzydki. A to może oznaczać, że ludzki mózg potrafi odróżnić piękno od brzydoty.
Według neurobiologa, wśród cech, które człowiek na ogół uznaje za piękne są: symetria, cechy świadczące o możliwościach reprodukcyjnych, naturalność i proporcjonalność. Na podstawie doświadczeń ustalono, że człowiek za piękne uważa to, co jest zbudowane według starożytnej zasady złotego podziału.
W trakcie swojego wystąpienia prof. Vetulani tłumaczył również, że rozwijanie umiejętności artystycznych prowadzi do zwiększenia skuteczności uczenia się w innych dziedzinach. Powołał się przy tym na doświadczenie, w którym w amerykańskiej szkole - zajmującej niskie pozycje w rankingach szkół - wprowadzono obowiązkowe zajęcia ze sztuki. Odbywały się one codziennie i trwały godzinę. Podczas nich uczniowie dyskutowali o architekturze, mieli projektować i budować swoje własne konstrukcje oraz fotografować je. W ten sposób ćwiczyli kreatywność i rozwijali wrażliwość artystyczną. Okazało się, że w ciągu kilku lat od wprowadzenia takich zajęć, uczniowie zaczęli osiągać coraz lepsze wyniki w nauce i szkoła zdobywała coraz większe, wyższe nawet niż się po doświadczeniu spodziewano, noty w rankingach.
Jak dodał prelegent, w czasie tworzenia czy odbioru sztuki w człowieku uruchamia się uwaga - jeden z procesów poznawczych, potrzebny w procesie rozwoju umysłowego. Uczenie się sztuki zwiększa poziom motywacji i rozwija. Dlatego, zdaniem profesora, zajęcia artystyczne - rysowanie, gra na instrumentach, udział w przedstawieniach - są bardzo ważne we wczesnym dzieciństwie, bo mają wpływ na rozwój zdolności umysłowych młodych ludzi.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Warto wiedzieć
Prof. Vetulani jest laureatem licznych wyróżnień, m.in. Międzynarodowej Nagrody Anna Monica za pracę nad depresją, nagrody Prezesa Rady Ministrów za całokształt dorobku naukowego i Medalu im. Jędrzeja Śniadeckiego Polskiej Akademii Nauk.Jego najczęściej cytowane prace dotyczą hipotezy tzw. beta-downregulacji depresji. Pracuje również nad farmakologią pamięci i uzależnień.
Festiwal "Science & Art in Europe" organizowany jest przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej we współpracy z innymi polskimi i niemieckimi organizacjami wspierającymi naukę. LT, naukawpolsce.pl
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Nowoczesne leczenie i optymizm – najlepsze antidotum na SM
- Choroba poznana 80 lat temu - wciąż nieznana. Rusza pierwsza w Polsce kampania edukacyjna dla pacjentów z ultrarzadkim nowotworem krwi: „Makroglobulinemia Waldenströma. Śladami Doktora Jana”
- Choroba Gauchera – wizytówka polskiego podejścia do chorób ultrarzadkich
- Antykoncepcja awaryjna nabiera tempa: Nowe dane Centrum e-Zdrowia
- Kardiolożka: o serce trzeba dbać od najmłodszych lat
- Ponad 600 tys. Polaków zaszczepiło się przeciw grypie
- Refundacja na papierze. Pacjentki tylko z jednego województwa mogą liczyć na leczenie zgodne z listą refundacyjną, która weszła w życie kilka miesięcy temu
- Pierwsze w Polsce zabiegi ablacji arytmii z zastosowaniem technologii CARTOSOUND FAM. „Niezwykle ważny krok w rozwoju elektrofizjologii”
- Czy starsi pacjenci otrzymają lepszą ochronę jeszcze w tym sezonie?
- Wyzwania hematoonkologii - na jakie terapie czekają polscy pacjenci?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
