Poszukiwani zastępcy nitrogliceryny w leczeniu choroby wieńcowej
INFORMATOR. Kraj

Fot. zdrowemiasto.pl
Opracowanie nowych związków chemicznych, które mogłyby zastąpić albo uzupełnić leki stosowane dotychczas w chorobach wieńcowych to zadanie, którego podjął się zespół dr hab. Doroty Gryko z Instytutu Chemii Organicznej PAN w Warszawie. Pieniądze na badania i utworzenie zespołu badawczego - niemal dwa miliony złotych - przyznała Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, w ramach programu "Team". Jak wyjaśnia w rozmowie z PAP autorka projektu dr hab. Dorota Gryko, nowe związki miałyby zastąpić lub wspomagać nitroglicerynę, która jest stosowana jako lek na chorobę wieńcową. "Badania naukowe wykazują, że przedłużone stosowanie nitrogliceryny - lub innych związków, z których w naszym organizmie powstaje tlenek azotu - przez pacjentów z chorobą wieńcową znacznie osłabia leczenie. Jest to skutek przyzwyczajenia organizmu. Z czasem trzeba zwiększać dawki podawane chorym" - zauważa naukowiec.
Tłumaczy, że tworzący się z nitrogliceryny tlenek azotu aktywuje enzym (cytozolową cyklazę guanylową), a następnie w toku dalszych przemian biochemicznych powoduje rozkurcz mięśni gładkich, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi.
"Związki, które chcemy zsyntetyzować również miałyby aktywować enzym. Będą dawały ten sam efekt, ale niezależnie od tlenku azotu" - wyjaśnia rozmówczyni PAP.
Dlatego - zdaniem dr hab. Gryko - można będzie je stosować zastępczo z niedoskonałą nitrogliceryną lub innymi związkami, z których powstaje tlenek azotu w ludzkim organizmie.
"Badania naukowe wykazały, że aktywatorem enzymu jest związek o nazwie protoporfiryna IX. Jest to niezawierająca żelazo pochodna hemu (fragmentu, występującej w krwi, hemoglobiny-PAP)" - wyjaśnia specjalistka.
Dodatkowe badania przeprowadzone przez współpracowników dr hab. Gryko z University of Texas Health Science Center z Houston wykazały, że enzym ten aktywują również pochodne witaminy B12.
"Witaminę B12 i protoporfirynę będziemy modyfikowali tak, by otrzymać lepszą aktywację enzymu" - opisuje naukowiec.
Dodaje, że dalekosiężnym celem projektu jest synteza cząsteczek, które będą zawierały zarówno fragment witaminy B12 jak i protoporfiryny.
"Każdy z tych fragmentów pełniłby inną rolę. Witamina B12, wykorzystując swoje szlaki metaboliczne transportowałaby protoporfirynę do naszego organizmu natomiast fragment porfirynowy aktywowałaby enzym" - precyzuje.
Synteza poszukiwanych związków będzie prowadzona w Instytucie Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, a badania biologiczne w Stanach Zjednoczonych w University of Texas.
Rozmówczyni wyjaśnia, że w ramach projektu badawczego pt. "Nowe aktywatory cyklazy guanylowej jako potencjalne leki w chorobie wieńcowej" zostaną przeprowadzone badania laboratoryjne i testy "in vivo i in vitro".
Do pracy przy projekcie Fundacja na rzecz Nauki Polskiej zatrudni siedem osób: dwóch studentów, trzech doktorantów i dwóch uczestników staży podoktorskich.
Choć opracowywane związki w przyszłości mogą stać się podstawą nowych leków na chorobę wieńcową, to jednak "droga od związku chemicznego do leku to, w najlepszym wypadku 10 lat" - zaznacza dr hab. Gryko.
Tłumaczy, że tworzący się z nitrogliceryny tlenek azotu aktywuje enzym (cytozolową cyklazę guanylową), a następnie w toku dalszych przemian biochemicznych powoduje rozkurcz mięśni gładkich, co w konsekwencji prowadzi do obniżenia ciśnienia krwi.
"Związki, które chcemy zsyntetyzować również miałyby aktywować enzym. Będą dawały ten sam efekt, ale niezależnie od tlenku azotu" - wyjaśnia rozmówczyni PAP.
Dlatego - zdaniem dr hab. Gryko - można będzie je stosować zastępczo z niedoskonałą nitrogliceryną lub innymi związkami, z których powstaje tlenek azotu w ludzkim organizmie.
"Badania naukowe wykazały, że aktywatorem enzymu jest związek o nazwie protoporfiryna IX. Jest to niezawierająca żelazo pochodna hemu (fragmentu, występującej w krwi, hemoglobiny-PAP)" - wyjaśnia specjalistka.
Dodatkowe badania przeprowadzone przez współpracowników dr hab. Gryko z University of Texas Health Science Center z Houston wykazały, że enzym ten aktywują również pochodne witaminy B12.
"Witaminę B12 i protoporfirynę będziemy modyfikowali tak, by otrzymać lepszą aktywację enzymu" - opisuje naukowiec.
Dodaje, że dalekosiężnym celem projektu jest synteza cząsteczek, które będą zawierały zarówno fragment witaminy B12 jak i protoporfiryny.
"Każdy z tych fragmentów pełniłby inną rolę. Witamina B12, wykorzystując swoje szlaki metaboliczne transportowałaby protoporfirynę do naszego organizmu natomiast fragment porfirynowy aktywowałaby enzym" - precyzuje.
Synteza poszukiwanych związków będzie prowadzona w Instytucie Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, a badania biologiczne w Stanach Zjednoczonych w University of Texas.
Rozmówczyni wyjaśnia, że w ramach projektu badawczego pt. "Nowe aktywatory cyklazy guanylowej jako potencjalne leki w chorobie wieńcowej" zostaną przeprowadzone badania laboratoryjne i testy "in vivo i in vitro".
Do pracy przy projekcie Fundacja na rzecz Nauki Polskiej zatrudni siedem osób: dwóch studentów, trzech doktorantów i dwóch uczestników staży podoktorskich.
Choć opracowywane związki w przyszłości mogą stać się podstawą nowych leków na chorobę wieńcową, to jednak "droga od związku chemicznego do leku to, w najlepszym wypadku 10 lat" - zaznacza dr hab. Gryko.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
Inne w tym dziale:
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Choroba Parkinsona – coraz więcej chorych, coraz pilniejsza potrzeba uruchomienia programu opieki kompleksowej
- „Ambasadorzy profesjonalnej terapii ran” – konkurs dla pielęgniarek i położnych, które zmieniają standardy leczenia ran
- Plaga niewydolności serca: Statystyki nie pozostawiają złudzeń
- Model skróconej ścieżki pacjenta dla szczepień zalecanych w POZ – wnioski z debaty Vaccine Meeting 2025
- Rak płuca – nowe możliwości chirurgii i leczenia okołooperacyjnego. Czy są dostępne w Polsce?
- Świadomy wybór terapii: bezpłatne konsultacje dla pacjentów z diagnozą chłoniaka, przewlekłej białaczki limfocytowej i szpiczaka
- Neurolodzy i psychiatrzy zacieśniają współpracę na rzecz zdrowia mózgu
- Anna Kupiecka o kwietniowej liście refundacyjnej: bardzo ważne decyzje refundacyjne w onkologii
- 15 000 Pracowników Służby Zdrowia w Polsce narażonych na leki niebezpieczne – kluczowa rola bezpiecznego przygotowania leków
- Rekordowe liczby zgonów z powodu grypy
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
![]() |