Polscy naukowcy poznali nowy mechanizm powstawania stresu
INFORMATOR. Kraj
naukawpolsce.pl | dodane 22-04-2011
Fot. naukawpolsce.pl
Międzynarodowa grupa naukowców, kierowany przez Polaków, odkryła - zachodzący w mózgu - mechanizm wyzwalający lęk wywołany stresem. Wyniki swoich badań naukowcy właśnie opublikowali w piśmie "Nature” – poinformował współautor badań prof. Ryszard Przewłocki. Odkrycia dokonał zespół naukowców kierowany przez dr. Roberta Pawlaka z Uniwersytetu w Leicester w Anglii. Jego współautorami są badacze z grupy prof. Ryszarda Przewłockiego z Zakładu Neurofarmakologii Molekularnej Instytutu Farmakologii PAN i prof. Sadao Shiosaka z Instytutu Nauki i Technologii w japońskiej Narze.
Prof. Przewłocki wyjaśnia, że do powstawania wywołanych stresem zmian neuroplastycznych i przebudowy połączeń nerwowych w mózgu niezbędne jest białko zwane neuropsyną. Powstaje ona jako reakcja na stres w jądrze migdałowatym, czyli mózgowym ośrodku emocji.
Badania nad nowym mechanizmem powstawania lęku trwały trzy lata, podczas których naukowcy zbadali m.in. wpływ wywołanych stresem zmian molekularnych w jądrze migdałowatym na zachowanie myszy.
"Stres powoduje u zwierząt wystąpienie reakcji unikania zagrożenia – gryzonie postrzegają wtedy oświetlone, otwarte przestrzenie jako niebezpieczne i starają się je omijać. Genetyczne usunięcie neuropsyny lub farmakologiczne zahamowanie jej działania zniwelowało behawioralne konsekwencje stresu – myszy nie obawiały się już niebezpiecznych miejsc” – powiedział dr Robert Pawlak.
Uczeni wykazali, że usunięcie z komórek nerwowych neuropsyny - lub jej molekularnych partnerów - prowadzi do zablokowania neuronalnego mechanizmu powstawania lęku. "Jesteśmy zafascynowani tym odkryciem. Wiemy, że wszystkie elementy szlaku działania neuropsyny występujące u gryzoni można znaleźć także w ludzkim mózgu. Mogą one pełnić podobną rolę u człowieka, potrzeba jednak dalszych badań, aby ocenić możliwości potencjalnej terapii wywołanych stresem zachowań” – zauważa kierownik projektu.
Zdaniem prof. Przewłockiego, wyniki pracy opublikowanej w "Nature” pozwalają przypuszczać, że neuropsyna może stanowić cel nowej terapii przeciwstresowej. "Praca stwarza nadzieję na rozwój takiego leczenia i może przyczynić się do zapobiegania wywoływanych stresem zaburzeń neuropsychiatrycznych” – dodaje naukowiec.
Jak zauważa, istnieją indywidualne różnice w podatności na stres, który coraz częściej staje się przyczyną wielu chorób psychiatrycznych. "Chociaż większość z nas doświadcza traumatycznych przeżyć tylko niektórzy rozwijają zależne od stresu choroby, takie jak depresja, zespół stresu pourazowego a także zaburzenia lękowe - fobie, zespoły paniki, czy uogólnionego lęku” - wyjaśnia. Jego zdaniem, sposób funkcjonowania neuropsyny może przynajmniej w części odpowiadać za te różnice i występowanie chorób wywołanych stresem.
Neuropsyna od chwili odkrycia jest obiektem intensywnych badań. Prof. Przewłocki tłumaczy, że w literaturze naukowej można znaleźć wiele publikacji sugerujących jej udział w procesach uczenia się i pamięci. Do tej pory niewiele było jednak wiadomo o biochemicznym mechanizmie działania neuropsyny w procesach przetwarzania emocji. Praca "Neuropsin cleaves EphB2 in the amygdala to control ankiety” opublikowana właśnie w "Nature" tę kwestię wyjaśnia.
Prof. Przewłocki wyjaśnia, że do powstawania wywołanych stresem zmian neuroplastycznych i przebudowy połączeń nerwowych w mózgu niezbędne jest białko zwane neuropsyną. Powstaje ona jako reakcja na stres w jądrze migdałowatym, czyli mózgowym ośrodku emocji.
Badania nad nowym mechanizmem powstawania lęku trwały trzy lata, podczas których naukowcy zbadali m.in. wpływ wywołanych stresem zmian molekularnych w jądrze migdałowatym na zachowanie myszy.
"Stres powoduje u zwierząt wystąpienie reakcji unikania zagrożenia – gryzonie postrzegają wtedy oświetlone, otwarte przestrzenie jako niebezpieczne i starają się je omijać. Genetyczne usunięcie neuropsyny lub farmakologiczne zahamowanie jej działania zniwelowało behawioralne konsekwencje stresu – myszy nie obawiały się już niebezpiecznych miejsc” – powiedział dr Robert Pawlak.
Uczeni wykazali, że usunięcie z komórek nerwowych neuropsyny - lub jej molekularnych partnerów - prowadzi do zablokowania neuronalnego mechanizmu powstawania lęku. "Jesteśmy zafascynowani tym odkryciem. Wiemy, że wszystkie elementy szlaku działania neuropsyny występujące u gryzoni można znaleźć także w ludzkim mózgu. Mogą one pełnić podobną rolę u człowieka, potrzeba jednak dalszych badań, aby ocenić możliwości potencjalnej terapii wywołanych stresem zachowań” – zauważa kierownik projektu.
Zdaniem prof. Przewłockiego, wyniki pracy opublikowanej w "Nature” pozwalają przypuszczać, że neuropsyna może stanowić cel nowej terapii przeciwstresowej. "Praca stwarza nadzieję na rozwój takiego leczenia i może przyczynić się do zapobiegania wywoływanych stresem zaburzeń neuropsychiatrycznych” – dodaje naukowiec.
Jak zauważa, istnieją indywidualne różnice w podatności na stres, który coraz częściej staje się przyczyną wielu chorób psychiatrycznych. "Chociaż większość z nas doświadcza traumatycznych przeżyć tylko niektórzy rozwijają zależne od stresu choroby, takie jak depresja, zespół stresu pourazowego a także zaburzenia lękowe - fobie, zespoły paniki, czy uogólnionego lęku” - wyjaśnia. Jego zdaniem, sposób funkcjonowania neuropsyny może przynajmniej w części odpowiadać za te różnice i występowanie chorób wywołanych stresem.
Neuropsyna od chwili odkrycia jest obiektem intensywnych badań. Prof. Przewłocki tłumaczy, że w literaturze naukowej można znaleźć wiele publikacji sugerujących jej udział w procesach uczenia się i pamięci. Do tej pory niewiele było jednak wiadomo o biochemicznym mechanizmie działania neuropsyny w procesach przetwarzania emocji. Praca "Neuropsin cleaves EphB2 in the amygdala to control ankiety” opublikowana właśnie w "Nature" tę kwestię wyjaśnia.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Choroba Parkinsona – coraz więcej chorych, coraz pilniejsza potrzeba uruchomienia programu opieki kompleksowej
- „Ambasadorzy profesjonalnej terapii ran” – konkurs dla pielęgniarek i położnych, które zmieniają standardy leczenia ran
- Plaga niewydolności serca: Statystyki nie pozostawiają złudzeń
- Model skróconej ścieżki pacjenta dla szczepień zalecanych w POZ – wnioski z debaty Vaccine Meeting 2025
- Rak płuca – nowe możliwości chirurgii i leczenia okołooperacyjnego. Czy są dostępne w Polsce?
- Świadomy wybór terapii: bezpłatne konsultacje dla pacjentów z diagnozą chłoniaka, przewlekłej białaczki limfocytowej i szpiczaka
- Neurolodzy i psychiatrzy zacieśniają współpracę na rzecz zdrowia mózgu
- Anna Kupiecka o kwietniowej liście refundacyjnej: bardzo ważne decyzje refundacyjne w onkologii
- 15 000 Pracowników Służby Zdrowia w Polsce narażonych na leki niebezpieczne – kluczowa rola bezpiecznego przygotowania leków
- Rekordowe liczby zgonów z powodu grypy
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
 |
