• Informator
•  | Poczekalnia
•  | Zdrowy Mieszczanin
•  | Doniesienia Listonosza

Neonatologia, dziedzina medycyny zajmująca się zdrowiem noworodków, to stosunkowo młoda dyscyplina. Jej rozwój następuje bardzo szybko, dzięki czemu możliwe staje się ratowanie zdrowia i życia najmniejszych z najmłodszych. O tym, jak opieka na oddziałach neonatologicznych wygląda dziś, a jakie będą możliwości w przyszłość, rozmawiali specjaliści podczas XXX Jubileuszowego Sympozjum Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, który odbył się w dniach 18-20 października w Warszawie.
 
W Sympozjum wzięło udział ok. 500 lekarzy neonatologów. W specjalnie przygotowanej na  Zjazd Księdze Poparcia „Koalicji dla wcześniaka” lekarze neonatolodzy podpisywali poparcie dla wspólnych działań na rzecz poprawy sytuacji zdrowotnej dzieci przedwcześnie urodzonych, chcą walczyć o ich zdrowy start.

Wyodrębnienie neonatologii pozwoliło na coraz lepsze rozpoznawanie potrzeb tej szczególnej grupy najmniejszych pacjentów, a tym samym coraz lepsze ich zaspokajanie. Zaczynając od wprowadzenia inkubatora do opieki nad wcześniakiem, poprzez zastosowanie tlenu w leczeniu zespołu zaburzeń w oddychaniu, kończąc na ingerencjach chirurgicznych u noworodka jeszcze w łonie matki, wykorzystywaniu rezonansu magnetycznego (RM) w neuropediatrii, wykorzystywaniu komórek macierzystych i nanotechnologii. Pod hasłem „Neonatologia jutra” upłynął ostatni dzień obrad.
 
- Dzięki rozwojowi neonatologii już wkrótce będziemy mogli korzystać z najnowszych możliwości, jakie daje nauka i nowoczesna technologia. Nanotechnologia, komórki macierzyste, przeciwciała monoklonalne w profilaktyce zakażeń, mleko matki, które
w przypadku wcześniaków, możemy uważać za lek, to tylko niektóre rozwiązania, które za chwilę będziemy wykorzystywać, aby jeszcze lepiej opiekować się dziećmi urodzonymi przed czasem – powiedziała prof. dr hab. med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, Prezes Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, przewodnicząca Komitetu Naukowego Sympozjum. - Co prawda jest też wiele możliwości i rozwiązań, które już dziś są dostępne, niestety nie możemy z nich korzystać w takim stopniu, w jakim byśmy jako neonatolodzy chcieli.  Zbliża się jesień to czas zwiększonego ryzyka zakażenia wirusem RS szczególnie groźnego dla wcześniaków. Tymczasem tylko 1/3 najbardziej potrzebujących dzieci  może być przed nim zabezpieczonych poprzez zastosowanie odpowiedniej profilaktyki. A nasze działania prowadzące do rozszerzenia tej terapii niestety nie są skuteczne. Polska jest tym niechlubnym przykładem kraju, w którym immunizacja jest stosowana w znacznie węższym zakresie niż w innych krajach UE  – dodała prof. Borszewska-Kornacka.

Poród przedwczesny może prowadzić do wielu powikłań zdrowotnych prowadzących między innymi do zaburzeń psychoruchowych i umysłowych. Dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym, takim jak dyfuzyjny rezonans magnetyczny (MRI), czy spektroskopia rezonansu magnetycznego (MRS), rozszerzyły się możliwości diagnostyczne  zmian i uszkodzeń w mózgu.. Metody te być może już niedługo będą wykorzystywane do oceny zmian w obrębie mózgu u dzieci jeszcze nienarodzonych.

To niezwykle ważne, szczególnie, że dzieci z niską i bardzo niską masą urodzeniową rodzi się coraz więcej. O rozwiązaniu, o którym była mowa podczas jednej z sesji w trakcie trwania Sympozjum, pisano do tej pory w książkach science-fiction. Nanotechnologia stosowana w medycynie, jest w tej chwili kierunkiem badań naukowych i ogromną nadzieją leczenia w przyszłości. Technologia, która w każdej dziedzinie zmierza w kierunku miniaturyzacji, w medycynie wykorzystywana jest do naprawiania mikroskopijnych uszkodzeń najbardziej istotnych narządów i organów w ciele człowieka. Niektóre miniaturowe urządzenia – roboty są jeszcze w fazie testów, ale mogłyby one poruszać się naczyniami krwionośnymi i podobnie jak cząsteczki różnych pierwiastków być przenoszone w każdy zakamarek ludzkiego ciała i tam naprawiać, to co wcześniej zostało uszkodzone. Perspektywy nanotechnologii w neonatologii są bardzo obiecujące.

Wielkie nadzieje terapeutyczne wiąże się w neonatologii również z komórkami macierzystymi. Komórki macierzyste to komórki pierwotne, występujące w każdym organizmie wielokomórkowym. Ich zadaniem jest podział i tworzenie różnych typów komórek, a także dostarczanie zupełnie nowych. Komórki macierzyste aktywowane są w momencie, gdy nasze komórki ulegają zniszczeniu, uszkodzeniu lub obumierają. Ich zadaniem jest wtedy naprawa lub wymiana uszkodzonych komórek. Są więc naszą własną armią lekarzy. Naukowcy uważają, że każdy narząd naszego ciała ma własne specyficzne komórki macierzyste, z czego najbardziej wartościowe są embrionalne, które mogą być pobudzane do produkcji każdej tkanki naszego ciała, a więc mają najlepszą naturalną możliwość uzdrawiania. To dlatego coraz popularniejsze stają się banki komórek macierzystych pozyskiwanych z krwi pępowinowej podczas narodzin dziecka. W dzisiejszych czasach najbardziej znany i najpowszechniej wykorzystywany przeszczep komórek macierzystych, to przeszczep szpiku kostnego u chorych na białaczkę. W tym roku Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny została przyznana właśnie za prace nad zastosowaniem komórek macierzystych. Badania nad zastosowaniem komórek macierzystych w neonatologii prowadzone są również w Polsce, w Krakowie.

Zjazd Neonatologów był również okazją do dyskusji nad możliwościami pomocy noworodkom dziś. Jednym z ważniejszych problemów jest profilaktyka zakażeń układu oddechowego. Dzieci przedwcześnie urodzone szczególnie narażone są na zaburzenia ze strony tego układu. Dysplazja oskrzelowo-płucna, zespół zaburzeń oddychania, czy bezdech wcześniaka, to najczęściej występujące powikłania, którym można zapobiec stosując odpowiednią profilaktykę, szeroko dostępną w całej Europie. Istotnym tematem badań jest też immunologia, możliwość szczepień wcześniaków oraz efektywna antybiotykoterapia.

Elżbieta Brzozowska, 26-10-2012, zdrowemiasto.pl

Informator | Rozmaitości | Kraj | Świat | Ciekawostki | Edukacja | Spotkania | Eko | Wypoczynek