Jedynie co drugi chory na osteoporozę kontynuuje leczenie
INFORMATOR. Kraj
naukawpolsce.pl | dodane 30-06-2011
Fot. naukawpolsce.pl
Tylko 50 proc. chorych na osteoporozę po roku leczenia nadal stosuje się do przepisanych im zaleceń. Tymczasem jedynie konsekwentne zażywanie leków przez wiele lat pozwala na skuteczne leczenie tej choroby - przekonuje prof. Ewa Marcinowska - Suchowiejska.
"Osteoporoza jest trzecią przyczyną zgonów po chorobach układu krążenia i nowotworach. Niestety, według wszelkich przewidywań liczba złamań osteoporotycznych nadal będzie wzrastać. Dlatego tak ważne jest zapobieganie tej chorobie i właściwe jej leczenie " - przekonuje prof. Marcinowska - Suchowiejska, kier. Kliniki Medycyny Rodzinnej, Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości CMPK w Warszawie.
Jaka powinna być zatem terapia osteoporozy? Specjalistka powołuje się na metaanalizę wystandaryzowanych prób klinicznych, uznanych za dowód o najwyższej wiarygodności, którą przeprowadził Belgian Bone Club w 2007 i 2010 r. Wynika z niej, że jeśli chodzi o zapobieganie osteoporozie, to najważniejsze jest pokrycie dziennego zapotrzebowania na wapń i witaminę D.
"W Polsce przy średnim spożyciu wapnia w ilości 400 mg i powszechnym niedoborze witaminy D, suplementacja 600-800 mg wapnia elementarnego, jak również 800 IU (jednostek międzynarodowych - PAP) witaminy D dziennie jest wskazana u osób w 6-8. dekadzie życia" - twierdzi profesor. W starszym wieku witaminę D należy podawać w większej dawce - 1000 IU/d przez cały rok.
Jeśli chodzi o leczenie, to hormonalna terapia zastępcza nie jest już zalecana w leczeniu osteoporozy u kobiet. Według prof. Marcinowskiej - Suchowiejskiej, powodem tej zmiany jest niedostateczna skuteczność przeciwzłamaniowa kręgów i przedramienia tej terapii, jak też podwyższone ryzyko raka sutka i jajników oraz możliwość nasilenia powikłań sercowo-naczyniowych. "Uzasadnione jest oferowanie jej tylko kobietom z nasilonymi objawami wypadowymi (wczesnymi objawami menopauzy, takimi jak uderzenie gorąca, pocenie się w nocy, bezsenność oraz wahania nastroju - PAP), maksymalnie do 60. roku życia i możliwie w jak najmniejszej dawce - twierdzi. Dodaje, że dla kobiet będących kilka lub kilkanaście lat po menopauzie, bez objawów wypadowych, alternatywą w zapobieganiu osteoporozie jest raloksyfen. Ten lek może być stosowany po 60. roku życia. Ma tę zaletę, że zmniejsza zarówno ryzyko złamań trzonów kręgowych, jak też ryzyko raka piersi, ogranicza również powikłania miażdżycy.
"Raloksyfen stanowi propozycję dla kobiet z niską masą kostną, z lub bez złamań kręgów" - podkreśla prof. Marcinowska - Suchowiejska. Hamuje on złamania kręgów już na etapie osteopenii (mniejszej gęstości mineralnej kości, ale nie uznawanej jeszcze za osteoporozę).
O kalcytoninie, kolejnym leku na osteoporozę, profesor mówi, że ma ona korzystne działanie przeciwzłamaniowe w obrębie trzonów kręgowych u osób ze stwierdzoną chorobą, a także z ujawnionymi już złamaniami. Środek wykazuje także działanie przeciwbólowe. Jego stosowanie można rozważyć u ludzi starszych ze złamaniem kręgów we wczesnym okresie.
W leczeniu osteoporozy stosowane są również tzw. aminobisfosfoniany. Prof. Marcinowska - Suchowiejska uważa, że wykazują one dużą skuteczność w zmniejszaniu nowych złamań w obrębie zarówno szkieletu osiowego (kręgosłup i żebra - PAP), jak i obwodowego (obręczy i kończyn - PAP). Te leki zalecane są u chorych z zaistniałymi złamaniami, a także u osób starszych, u których ryzyko złamania szyjki kości udowej wzrasta z wiekiem.
Profesor dodaje, że bisfosfoniany - alendronian (10 mg/dobę, 70 mg raz w tygodniu) i risedronian (5 mg/dobę, 35 mg raz w tygodniu) - hamują ryzyko złamań bliższego końca kości udowej u pacjentek z zaawansowaną osteoporozą. I stanowią one pierwszą propozycję dla kobiet w zaawansowanym wieku.
"Kolejny bisfosfonian - ibandronian wykazuje natomiast znamienną skuteczność w osteoporozie ze złamaniami, ograniczając zagrożenie nowymi złamaniami kręgów i pozakręgowymi" - twierdzi prof. Marcinowska - Suchowiejska.
Dodaje, że jest on dostępny w dawce 150 mg do stosowania raz w miesiącu, a także w postaci dożylnej w dawce 3 mg (do stosowania raz na 3 miesiące). Z kolei zoledronian, również bisfosfonian, w 2006 r. uzyskał rejestrację do leczenia zaawansowanej osteoporozy pierwotnej u kobiet i mężczyzn oraz w osteoporozie posterydowej u obu płci. Podawany jest dożylne raz w roku w dawce 5 mg.
Prof. Marcinowska - Suchowiejska omawia też parahormon PTH (odpowiadający za regulację hormonalną gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie - PAP). Hamuje on ryzyko złamań kręgowych i pozakręgowych u kobiet i mężczyzn w zaawansowanej osteoporozie pierwotnej, a także w osteoporozie posterydowej u obu płci. Lek przeznaczony jest głównie dla osób o najwyższym stopniu zagrożenia złamaniami i z niską masą kostną.
Dodaje, że kolejny środek ranelinian strontu, który pobudza tworzenie i hamuje resorpcję kości, zmniejsza ryzyko złamań kręgów u kobiet z osteopenią, osteoporozą i zaawansowaną osteoporozą. Zmniejsza również ryzyko złamań pozakręgowych u kobiet w 8. i 9. dekadzie życia z niską masą kostną.
Wspomina też o leku o nazwie denosumab, który zmniejsza ryzyko złamań kręgów, złamań pozakręgowych i złamań w odcinku bliższym kości udowej u kobiet z osteoporozą. Podawany jest raz na 6 miesięcy podskórnie.
"Metaanaliza przeprowadzona przez Belgian Bone Club pozwala także wnioskować, że brak jest wystarczających dowodów na zwiększenie istotnej skuteczności poprzez łączenie wymienionych leków" - twierdzi prof. Marcinowska - Suchowiejska. Ostrzega też, że ich kojarzenie może nasilać objawy niepożądane i niekorzystnie hamować fizjologiczną, potrzebną przebudowę kości.
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że na świecie liczba złamań tylko kości udowej, wynosząca obecnie 1,6 mln, w 2025 r. zwiększy się do prawie 4 mln, a w roku 2050 r. - do ponad 6 mln.
"Osteoporoza jest trzecią przyczyną zgonów po chorobach układu krążenia i nowotworach. Niestety, według wszelkich przewidywań liczba złamań osteoporotycznych nadal będzie wzrastać. Dlatego tak ważne jest zapobieganie tej chorobie i właściwe jej leczenie " - przekonuje prof. Marcinowska - Suchowiejska, kier. Kliniki Medycyny Rodzinnej, Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych Kości CMPK w Warszawie.
Jaka powinna być zatem terapia osteoporozy? Specjalistka powołuje się na metaanalizę wystandaryzowanych prób klinicznych, uznanych za dowód o najwyższej wiarygodności, którą przeprowadził Belgian Bone Club w 2007 i 2010 r. Wynika z niej, że jeśli chodzi o zapobieganie osteoporozie, to najważniejsze jest pokrycie dziennego zapotrzebowania na wapń i witaminę D.
"W Polsce przy średnim spożyciu wapnia w ilości 400 mg i powszechnym niedoborze witaminy D, suplementacja 600-800 mg wapnia elementarnego, jak również 800 IU (jednostek międzynarodowych - PAP) witaminy D dziennie jest wskazana u osób w 6-8. dekadzie życia" - twierdzi profesor. W starszym wieku witaminę D należy podawać w większej dawce - 1000 IU/d przez cały rok.
Jeśli chodzi o leczenie, to hormonalna terapia zastępcza nie jest już zalecana w leczeniu osteoporozy u kobiet. Według prof. Marcinowskiej - Suchowiejskiej, powodem tej zmiany jest niedostateczna skuteczność przeciwzłamaniowa kręgów i przedramienia tej terapii, jak też podwyższone ryzyko raka sutka i jajników oraz możliwość nasilenia powikłań sercowo-naczyniowych. "Uzasadnione jest oferowanie jej tylko kobietom z nasilonymi objawami wypadowymi (wczesnymi objawami menopauzy, takimi jak uderzenie gorąca, pocenie się w nocy, bezsenność oraz wahania nastroju - PAP), maksymalnie do 60. roku życia i możliwie w jak najmniejszej dawce - twierdzi. Dodaje, że dla kobiet będących kilka lub kilkanaście lat po menopauzie, bez objawów wypadowych, alternatywą w zapobieganiu osteoporozie jest raloksyfen. Ten lek może być stosowany po 60. roku życia. Ma tę zaletę, że zmniejsza zarówno ryzyko złamań trzonów kręgowych, jak też ryzyko raka piersi, ogranicza również powikłania miażdżycy.
"Raloksyfen stanowi propozycję dla kobiet z niską masą kostną, z lub bez złamań kręgów" - podkreśla prof. Marcinowska - Suchowiejska. Hamuje on złamania kręgów już na etapie osteopenii (mniejszej gęstości mineralnej kości, ale nie uznawanej jeszcze za osteoporozę).
O kalcytoninie, kolejnym leku na osteoporozę, profesor mówi, że ma ona korzystne działanie przeciwzłamaniowe w obrębie trzonów kręgowych u osób ze stwierdzoną chorobą, a także z ujawnionymi już złamaniami. Środek wykazuje także działanie przeciwbólowe. Jego stosowanie można rozważyć u ludzi starszych ze złamaniem kręgów we wczesnym okresie.
W leczeniu osteoporozy stosowane są również tzw. aminobisfosfoniany. Prof. Marcinowska - Suchowiejska uważa, że wykazują one dużą skuteczność w zmniejszaniu nowych złamań w obrębie zarówno szkieletu osiowego (kręgosłup i żebra - PAP), jak i obwodowego (obręczy i kończyn - PAP). Te leki zalecane są u chorych z zaistniałymi złamaniami, a także u osób starszych, u których ryzyko złamania szyjki kości udowej wzrasta z wiekiem.
Profesor dodaje, że bisfosfoniany - alendronian (10 mg/dobę, 70 mg raz w tygodniu) i risedronian (5 mg/dobę, 35 mg raz w tygodniu) - hamują ryzyko złamań bliższego końca kości udowej u pacjentek z zaawansowaną osteoporozą. I stanowią one pierwszą propozycję dla kobiet w zaawansowanym wieku.
"Kolejny bisfosfonian - ibandronian wykazuje natomiast znamienną skuteczność w osteoporozie ze złamaniami, ograniczając zagrożenie nowymi złamaniami kręgów i pozakręgowymi" - twierdzi prof. Marcinowska - Suchowiejska.
Dodaje, że jest on dostępny w dawce 150 mg do stosowania raz w miesiącu, a także w postaci dożylnej w dawce 3 mg (do stosowania raz na 3 miesiące). Z kolei zoledronian, również bisfosfonian, w 2006 r. uzyskał rejestrację do leczenia zaawansowanej osteoporozy pierwotnej u kobiet i mężczyzn oraz w osteoporozie posterydowej u obu płci. Podawany jest dożylne raz w roku w dawce 5 mg.
Prof. Marcinowska - Suchowiejska omawia też parahormon PTH (odpowiadający za regulację hormonalną gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie - PAP). Hamuje on ryzyko złamań kręgowych i pozakręgowych u kobiet i mężczyzn w zaawansowanej osteoporozie pierwotnej, a także w osteoporozie posterydowej u obu płci. Lek przeznaczony jest głównie dla osób o najwyższym stopniu zagrożenia złamaniami i z niską masą kostną.
Dodaje, że kolejny środek ranelinian strontu, który pobudza tworzenie i hamuje resorpcję kości, zmniejsza ryzyko złamań kręgów u kobiet z osteopenią, osteoporozą i zaawansowaną osteoporozą. Zmniejsza również ryzyko złamań pozakręgowych u kobiet w 8. i 9. dekadzie życia z niską masą kostną.
Wspomina też o leku o nazwie denosumab, który zmniejsza ryzyko złamań kręgów, złamań pozakręgowych i złamań w odcinku bliższym kości udowej u kobiet z osteoporozą. Podawany jest raz na 6 miesięcy podskórnie.
"Metaanaliza przeprowadzona przez Belgian Bone Club pozwala także wnioskować, że brak jest wystarczających dowodów na zwiększenie istotnej skuteczności poprzez łączenie wymienionych leków" - twierdzi prof. Marcinowska - Suchowiejska. Ostrzega też, że ich kojarzenie może nasilać objawy niepożądane i niekorzystnie hamować fizjologiczną, potrzebną przebudowę kości.
Z danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że na świecie liczba złamań tylko kości udowej, wynosząca obecnie 1,6 mln, w 2025 r. zwiększy się do prawie 4 mln, a w roku 2050 r. - do ponad 6 mln.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Nowoczesne leczenie i optymizm – najlepsze antidotum na SM
- Choroba poznana 80 lat temu - wciąż nieznana. Rusza pierwsza w Polsce kampania edukacyjna dla pacjentów z ultrarzadkim nowotworem krwi: „Makroglobulinemia Waldenströma. Śladami Doktora Jana”
- Choroba Gauchera – wizytówka polskiego podejścia do chorób ultrarzadkich
- Antykoncepcja awaryjna nabiera tempa: Nowe dane Centrum e-Zdrowia
- Kardiolożka: o serce trzeba dbać od najmłodszych lat
- Ponad 600 tys. Polaków zaszczepiło się przeciw grypie
- Refundacja na papierze. Pacjentki tylko z jednego województwa mogą liczyć na leczenie zgodne z listą refundacyjną, która weszła w życie kilka miesięcy temu
- Pierwsze w Polsce zabiegi ablacji arytmii z zastosowaniem technologii CARTOSOUND FAM. „Niezwykle ważny krok w rozwoju elektrofizjologii”
- Czy starsi pacjenci otrzymają lepszą ochronę jeszcze w tym sezonie?
- Wyzwania hematoonkologii - na jakie terapie czekają polscy pacjenci?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
