Dr Sieńczyk wie, jak przyspieszyć diagnozę w chorobach nowotworowych
INFORMATOR. Kraj

Fot. naukawpolsce.pl
Przeciwciała z żółtka jaj kurzych można stosować w diagnostyce medycznej chorób nowotworowych i zakaźnych. Tanią i efektywną metodę otrzymywania specyficznych i wysoce selektywnych przeciwciał do zastosowań w diagnostyce medycznej proponuje dr inż. Marcin Sieńczyk z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej. Jego projekt badawczy zostanie sfinansowany ze środków programu LIDER Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
"Sukces terapii wielu chorób, szczególnie chorób nowotworowych czy infekcyjnych, jest uzależniony od możliwie najwcześniejszego wykrycia nieprawidłowych zmian w organizmie. Stwierdzenie obecności i określenie poziomu szeregu czynników markerowych w płynach ustrojowych pozwala na postawienie wczesnej diagnozy i rozpoczęcia terapii zanim objawy choroby stają się widoczne. Zyskany czas znacznie zwiększa szanse na powodzenie leczenia" - mówi dr inż. Sieńczyk.
Podkreśla, że jest to szczególnie istotne w przypadku chorób nowotworowych, gdzie wczesne rozpoznanie zmian patofizjologicznych pozwala w wielu przypadków na pomyślne rezultaty leczenia. Dzieje się tak, gdy rozmiar powstałego guza nie przekracza kilku milimetrów.
"Współczesna diagnostyka medyczna pozwala wykryć nie tylko obecność specyficznych cząsteczek, ale także dokładnie określić ich stężenie. Nowe metody diagnostyczne służą więc jako narzędzie wczesnego ostrzegania dostarczając informacji niezbędnych dla skutecznego leczenia" - tłumaczy naukowiec.
Oprócz markerów nowotworowych, jako cząsteczki informacyjne wykorzystywane są specyficzne białka bakteryjne i wirusowe świadczące o obecności patogenów w organizmie, białka receptorowe, enzymatyczne czy inne białkowe elementy komórek, których nadekspresja albo nieprawidłowa lokalizacja świadczy o stanie chorobowym organizmu.
Jak wyjaśnia dr inż. Sieńczyk, duża część stosowanych współcześnie metod diagnostycznych wykorzystuje przeciwciała jako te czynniki, które w wysoce specyficzny i selektywny sposób rozpoznają określone czynniki markerowe w płynach ustrojowych.
Jednak otrzymanie odpowiednio dużej do zastosowania w diagnostyce ilości określonych przeciwciał jest bardzo kosztowne. Wynika to m.in. ze stosowanych metod produkcji, w których jako "żywe inkubatory" wykorzystuje się zwierzęta - myszy, króliki czy kozy. Ograniczeniem jest tu objętość krwi, którą można jednorazowo pobrać, a także niskie stężenie określonych przeciwciał. Koszty podnosi konieczność izolacji spośród wszystkich obecnych we krwi przeciwciał tych, które wykazują pożądane właściwości.
Naukowiec zamierza opracować tanią i efektywną metodę otrzymywania specyficznych i wysoce selektywnych przeciwciał do zastosowań w diagnostyce medycznej. Jako źródło przeciwciał wykorzysta żółtka jaj kurzych. Kury, po immunizacji specyficznymi cząsteczkami markerowymi (antygenami), produkują określone przeciwciała o pożądanej specyficzności (IgY) lokalizowane w żółtku jaja. Metoda jest tania, nieinwazyjna, szybka i znacznie bardziej opłacalna od dotychczas stosowanych. Zwierzęta nie muszą być ranione, a proces nie wymaga użycia dużych ilości antygenów do uzyskania wysokiej i długotrwałej odpowiedzi immunologicznej.
"Podstawowym założeniem projektu jest uzyskanie specyficznych przeciwciał klasy IgY skierowanych przeciwko ludzkim białkom markerowym do wczesnego wykrywania nowotworów oraz przeciwko białkom bakteryjnym i wirusowym w celu szybkiego oznaczania rodzaju i stadium zaawansowania infekcji organizmu" - mówi dr inż. Sieńczyk.
Zapowiada, że opracowanie technologii produkcji specyficznych IgY da w przyszłości możliwość taniej produkcji powszechnie dostępnych testów diagnostycznych do wykrywania niemal każdego antygenu. Jego zdaniem, sukces w tej dziedzinie pozwoli na znaczne obniżenie cen testów diagnostycznych, a także da szanse na zwiększenie zakresu wykonywanych analiz.
W pierwszej edycji programu "Lider" zainicjowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wybrano 23 spośród 202 zgłoszonych wniosków. Laureaci wykazali, że są przygotowani do podjęcia samodzielnej pracy badawczej wraz z utworzonymi przez siebie zespołem nad projektem, który znajdzie zastosowanie w praktyce. Na jego realizację każdy z nich otrzyma nawet do 1 mln zł.
"Sukces terapii wielu chorób, szczególnie chorób nowotworowych czy infekcyjnych, jest uzależniony od możliwie najwcześniejszego wykrycia nieprawidłowych zmian w organizmie. Stwierdzenie obecności i określenie poziomu szeregu czynników markerowych w płynach ustrojowych pozwala na postawienie wczesnej diagnozy i rozpoczęcia terapii zanim objawy choroby stają się widoczne. Zyskany czas znacznie zwiększa szanse na powodzenie leczenia" - mówi dr inż. Sieńczyk.
Podkreśla, że jest to szczególnie istotne w przypadku chorób nowotworowych, gdzie wczesne rozpoznanie zmian patofizjologicznych pozwala w wielu przypadków na pomyślne rezultaty leczenia. Dzieje się tak, gdy rozmiar powstałego guza nie przekracza kilku milimetrów.
"Współczesna diagnostyka medyczna pozwala wykryć nie tylko obecność specyficznych cząsteczek, ale także dokładnie określić ich stężenie. Nowe metody diagnostyczne służą więc jako narzędzie wczesnego ostrzegania dostarczając informacji niezbędnych dla skutecznego leczenia" - tłumaczy naukowiec.
Oprócz markerów nowotworowych, jako cząsteczki informacyjne wykorzystywane są specyficzne białka bakteryjne i wirusowe świadczące o obecności patogenów w organizmie, białka receptorowe, enzymatyczne czy inne białkowe elementy komórek, których nadekspresja albo nieprawidłowa lokalizacja świadczy o stanie chorobowym organizmu.
Jak wyjaśnia dr inż. Sieńczyk, duża część stosowanych współcześnie metod diagnostycznych wykorzystuje przeciwciała jako te czynniki, które w wysoce specyficzny i selektywny sposób rozpoznają określone czynniki markerowe w płynach ustrojowych.
Jednak otrzymanie odpowiednio dużej do zastosowania w diagnostyce ilości określonych przeciwciał jest bardzo kosztowne. Wynika to m.in. ze stosowanych metod produkcji, w których jako "żywe inkubatory" wykorzystuje się zwierzęta - myszy, króliki czy kozy. Ograniczeniem jest tu objętość krwi, którą można jednorazowo pobrać, a także niskie stężenie określonych przeciwciał. Koszty podnosi konieczność izolacji spośród wszystkich obecnych we krwi przeciwciał tych, które wykazują pożądane właściwości.
Naukowiec zamierza opracować tanią i efektywną metodę otrzymywania specyficznych i wysoce selektywnych przeciwciał do zastosowań w diagnostyce medycznej. Jako źródło przeciwciał wykorzysta żółtka jaj kurzych. Kury, po immunizacji specyficznymi cząsteczkami markerowymi (antygenami), produkują określone przeciwciała o pożądanej specyficzności (IgY) lokalizowane w żółtku jaja. Metoda jest tania, nieinwazyjna, szybka i znacznie bardziej opłacalna od dotychczas stosowanych. Zwierzęta nie muszą być ranione, a proces nie wymaga użycia dużych ilości antygenów do uzyskania wysokiej i długotrwałej odpowiedzi immunologicznej.
"Podstawowym założeniem projektu jest uzyskanie specyficznych przeciwciał klasy IgY skierowanych przeciwko ludzkim białkom markerowym do wczesnego wykrywania nowotworów oraz przeciwko białkom bakteryjnym i wirusowym w celu szybkiego oznaczania rodzaju i stadium zaawansowania infekcji organizmu" - mówi dr inż. Sieńczyk.
Zapowiada, że opracowanie technologii produkcji specyficznych IgY da w przyszłości możliwość taniej produkcji powszechnie dostępnych testów diagnostycznych do wykrywania niemal każdego antygenu. Jego zdaniem, sukces w tej dziedzinie pozwoli na znaczne obniżenie cen testów diagnostycznych, a także da szanse na zwiększenie zakresu wykonywanych analiz.
W pierwszej edycji programu "Lider" zainicjowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wybrano 23 spośród 202 zgłoszonych wniosków. Laureaci wykazali, że są przygotowani do podjęcia samodzielnej pracy badawczej wraz z utworzonymi przez siebie zespołem nad projektem, który znajdzie zastosowanie w praktyce. Na jego realizację każdy z nich otrzyma nawet do 1 mln zł.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
Inne w tym dziale:
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Choroba Parkinsona – coraz więcej chorych, coraz pilniejsza potrzeba uruchomienia programu opieki kompleksowej
- „Ambasadorzy profesjonalnej terapii ran” – konkurs dla pielęgniarek i położnych, które zmieniają standardy leczenia ran
- Plaga niewydolności serca: Statystyki nie pozostawiają złudzeń
- Model skróconej ścieżki pacjenta dla szczepień zalecanych w POZ – wnioski z debaty Vaccine Meeting 2025
- Rak płuca – nowe możliwości chirurgii i leczenia okołooperacyjnego. Czy są dostępne w Polsce?
- Świadomy wybór terapii: bezpłatne konsultacje dla pacjentów z diagnozą chłoniaka, przewlekłej białaczki limfocytowej i szpiczaka
- Neurolodzy i psychiatrzy zacieśniają współpracę na rzecz zdrowia mózgu
- Anna Kupiecka o kwietniowej liście refundacyjnej: bardzo ważne decyzje refundacyjne w onkologii
- 15 000 Pracowników Służby Zdrowia w Polsce narażonych na leki niebezpieczne – kluczowa rola bezpiecznego przygotowania leków
- Rekordowe liczby zgonów z powodu grypy
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
![]() |