Co trzeci chory przewlekle Polak nie stosuje regularnie leków
INFORMATOR. Kraj
naukawpolsce.pl | dodane 19-05-2010
Fot. naukawpolsce.pl
Co trzeci Polak chory przewlekle, np. na cukrzycę, chorobę układu krążenia czy depresję, nie zażywa regularnie leków przepisanych przez lekarza - wynika z raportu Fundacji na rzecz Wspierania Rozwoju Polskiej Farmacji i Medycyny.
Takie postępowanie może mieć skutki groźne dla zdrowia i życia pacjentów - podkreślali lekarze obecni na jego prezentacji. "Niestosowanie się do zaleceń lekarskich to najczęstsza przyczyna niepowodzeń terapii" - mówił np. prof. Piotr Kuna, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Raport stworzono na podstawie badań przeprowadzonych przez agencję PENTOR RI na zlecenie Fundacji. Objęto nimi 1006 osób, w tym 228 pacjentów cierpiących na chorobę przewlekłą, taką jak cukrzyca, choroba układu krążenia, depresja, schizofrenia. W badaniu wzięła też udział grupa matek dzieci ze schorzeniem przewlekłym, a dokładnie z astmą oskrzelową lub alergią, grupa pacjentów z chorobami wieku podeszłego lub ich opiekunów oraz przedstawiciele środowiska medycznego, tj. lekarze specjaliści i lekarze pierwszego kontaktu, pielęgniarki i aptekarze.
"Jak wynika z tych badań, aż jedna trzecia polskich pacjentów z chorobą przewlekłą nie stosuje się do zaleceń lekarza i nie zażywa regularnie przepisanych przez niego leków" - powiedział dr hab. Przemysław Kardas, kierownik I Zakładu Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Specjalista kieruje europejskim projektem badawczym, realizowanym w ramach 7. Programu Ramowego UE, który ma ocenić przeszkody na drodze do przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjentów.
W badanej grupie, 31 proc. osób przewlekle chorych przyznało, że zdarza im się wykorzystywać tylko część opakowania przepisanego przez lekarza, 22 proc. stosuje tylko jeden lub niektóre z kilku przepisanych leków, a 25 proc. przerywa terapię po kilku opakowaniach leków. Jedna piąta (20 proc.) zwiększa lub zmniejsza samodzielnie dawkę leku bez konsultacji z lekarzem. Aż 39 proc. badanych zdarzyło się nie wykupić leku na receptę przepisanego przez lekarza, 1 proc. nie wykupuje ich nigdy, a 7 proc. czasami.
Wśród powodów odstępstw od zaleceń lekarskich badani wymieniali m.in. poprawę samopoczucia po lekach na tyle dużą, iż uznali się za zdrowych (lub podleczonych) i odstawili lek (25 proc. badanych), gorsze samopoczucie po lekach i przerwanie terapii bez konsultacji z lekarzem (21 proc.) oraz trudności z otrzymaniem recepty od lekarza, np. z powodu dużej kolejki (8 proc.).
Jak ocenił dr Kardas, najnowsze zarządzenie Narodowego Funduszu Zdrowia, które zabrania zaocznie wystawiać recepty pacjentom może jeszcze pogorszyć tę sytuację, bo już teraz czas oczekiwania do niektórych specjalistów jest bardzo długi.
Jednym z czynników decydujących o regularnym zażywaniu leków jest też ich cena. Aż 52 proc. badanych przyznało, że zdarzyło im się nie wykupić recepty ze względu na zbyt duże koszty leku, w tym 16 proc. zdarza się to często lub bardzo często.
Na przestrzeganie zaleceń lekarskich wpływają czynniki związane zarówno z samą chorobą, z pacjentem - np. jego cechami osobowości i statusem cywilnym, jak również z prowadzącym go lekarzem.
"Pacjent częściej regularnie zażywa leki jeśli rozumie specyfikę swojej choroby i konsekwencje jej nieleczenia, jeśli jest zaangażowany w swoją terapię. Łatwiej przychodzi to osobom z natury pedantycznym, sumiennym i zdyscyplinowanym, a gorzej chaotycznym i niesystematycznym. Zaleceń przestrzegają też częściej pacjenci, którzy mają rodzinę, bo ma ich kto wspierać i motywować" - tłumaczył dr Kardas.
Zdaniem specjalisty, najważniejszym z czynników wpływających na przebieg terapii chorób przewlekłych jest jakość relacji lekarz-pacjent oraz związane z tym zaufanie chorego do lekarza. Z najnowszego badania wynika, że w grupie nieregularnie stosującej leki wyraźnie większy odsetek pacjentów ma z tym zaufaniem problem.
"Dobra jakość relacji polega tym, by lekarz umiał się zaangażować w terapię pacjenta. To lekarz musi chcieć współpracować z chorym, zainteresować się tym, czy stosuje się on do zaleceń" - podkreślił dr Kardas. Jak ocenił, systematyczność zażywania leków przez pacjentów może ulec poprawie, jeśli lekarze będą im tłumaczyć, albo zapisywać jak należy stosować dany lek oraz informować o pozytywnych skutkach terapii. Straszenie dramatycznymi skutkami często daje efekt odwrotny - wzmaga lęk pacjenta i prowadzi do nasilenia się mechanizmów wyparcia i zaprzeczania chorobie.
Jak ocenił prof. Kuna, nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich przynosi państwu ogromne straty ekonomiczne. "Jest to najdroższa forma terapii" - podkreślił specjalista.
Z badań prowadzonych m.in. przez dr. Kardasa wynika, że koszty, jakie ponosi państwo w wyniku hospitalizacji spowodowanej zaniedbaniami w leczeniu oraz refundacji zakupionych, a niewykorzystanych przez pacjentów leków sięgają 6 mld rocznie.
Takie postępowanie może mieć skutki groźne dla zdrowia i życia pacjentów - podkreślali lekarze obecni na jego prezentacji. "Niestosowanie się do zaleceń lekarskich to najczęstsza przyczyna niepowodzeń terapii" - mówił np. prof. Piotr Kuna, kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Astmy i Alergii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Raport stworzono na podstawie badań przeprowadzonych przez agencję PENTOR RI na zlecenie Fundacji. Objęto nimi 1006 osób, w tym 228 pacjentów cierpiących na chorobę przewlekłą, taką jak cukrzyca, choroba układu krążenia, depresja, schizofrenia. W badaniu wzięła też udział grupa matek dzieci ze schorzeniem przewlekłym, a dokładnie z astmą oskrzelową lub alergią, grupa pacjentów z chorobami wieku podeszłego lub ich opiekunów oraz przedstawiciele środowiska medycznego, tj. lekarze specjaliści i lekarze pierwszego kontaktu, pielęgniarki i aptekarze.
"Jak wynika z tych badań, aż jedna trzecia polskich pacjentów z chorobą przewlekłą nie stosuje się do zaleceń lekarza i nie zażywa regularnie przepisanych przez niego leków" - powiedział dr hab. Przemysław Kardas, kierownik I Zakładu Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Specjalista kieruje europejskim projektem badawczym, realizowanym w ramach 7. Programu Ramowego UE, który ma ocenić przeszkody na drodze do przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjentów.
W badanej grupie, 31 proc. osób przewlekle chorych przyznało, że zdarza im się wykorzystywać tylko część opakowania przepisanego przez lekarza, 22 proc. stosuje tylko jeden lub niektóre z kilku przepisanych leków, a 25 proc. przerywa terapię po kilku opakowaniach leków. Jedna piąta (20 proc.) zwiększa lub zmniejsza samodzielnie dawkę leku bez konsultacji z lekarzem. Aż 39 proc. badanych zdarzyło się nie wykupić leku na receptę przepisanego przez lekarza, 1 proc. nie wykupuje ich nigdy, a 7 proc. czasami.
Wśród powodów odstępstw od zaleceń lekarskich badani wymieniali m.in. poprawę samopoczucia po lekach na tyle dużą, iż uznali się za zdrowych (lub podleczonych) i odstawili lek (25 proc. badanych), gorsze samopoczucie po lekach i przerwanie terapii bez konsultacji z lekarzem (21 proc.) oraz trudności z otrzymaniem recepty od lekarza, np. z powodu dużej kolejki (8 proc.).
Jak ocenił dr Kardas, najnowsze zarządzenie Narodowego Funduszu Zdrowia, które zabrania zaocznie wystawiać recepty pacjentom może jeszcze pogorszyć tę sytuację, bo już teraz czas oczekiwania do niektórych specjalistów jest bardzo długi.
Jednym z czynników decydujących o regularnym zażywaniu leków jest też ich cena. Aż 52 proc. badanych przyznało, że zdarzyło im się nie wykupić recepty ze względu na zbyt duże koszty leku, w tym 16 proc. zdarza się to często lub bardzo często.
Na przestrzeganie zaleceń lekarskich wpływają czynniki związane zarówno z samą chorobą, z pacjentem - np. jego cechami osobowości i statusem cywilnym, jak również z prowadzącym go lekarzem.
"Pacjent częściej regularnie zażywa leki jeśli rozumie specyfikę swojej choroby i konsekwencje jej nieleczenia, jeśli jest zaangażowany w swoją terapię. Łatwiej przychodzi to osobom z natury pedantycznym, sumiennym i zdyscyplinowanym, a gorzej chaotycznym i niesystematycznym. Zaleceń przestrzegają też częściej pacjenci, którzy mają rodzinę, bo ma ich kto wspierać i motywować" - tłumaczył dr Kardas.
Zdaniem specjalisty, najważniejszym z czynników wpływających na przebieg terapii chorób przewlekłych jest jakość relacji lekarz-pacjent oraz związane z tym zaufanie chorego do lekarza. Z najnowszego badania wynika, że w grupie nieregularnie stosującej leki wyraźnie większy odsetek pacjentów ma z tym zaufaniem problem.
"Dobra jakość relacji polega tym, by lekarz umiał się zaangażować w terapię pacjenta. To lekarz musi chcieć współpracować z chorym, zainteresować się tym, czy stosuje się on do zaleceń" - podkreślił dr Kardas. Jak ocenił, systematyczność zażywania leków przez pacjentów może ulec poprawie, jeśli lekarze będą im tłumaczyć, albo zapisywać jak należy stosować dany lek oraz informować o pozytywnych skutkach terapii. Straszenie dramatycznymi skutkami często daje efekt odwrotny - wzmaga lęk pacjenta i prowadzi do nasilenia się mechanizmów wyparcia i zaprzeczania chorobie.
Jak ocenił prof. Kuna, nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich przynosi państwu ogromne straty ekonomiczne. "Jest to najdroższa forma terapii" - podkreślił specjalista.
Z badań prowadzonych m.in. przez dr. Kardasa wynika, że koszty, jakie ponosi państwo w wyniku hospitalizacji spowodowanej zaniedbaniami w leczeniu oraz refundacji zakupionych, a niewykorzystanych przez pacjentów leków sięgają 6 mld rocznie.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Warto wiedzieć
Pacjenci muszą wiedzieć, dlaczego warto stosować się do zaleceń lekarskich, oraz tych zamieszczanych na opakowaniach leków. Brak przestrzegania zaleceń równy jest brakowi zdrowia.Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Nowoczesne leczenie i optymizm – najlepsze antidotum na SM
- Choroba poznana 80 lat temu - wciąż nieznana. Rusza pierwsza w Polsce kampania edukacyjna dla pacjentów z ultrarzadkim nowotworem krwi: „Makroglobulinemia Waldenströma. Śladami Doktora Jana”
- Choroba Gauchera – wizytówka polskiego podejścia do chorób ultrarzadkich
- Antykoncepcja awaryjna nabiera tempa: Nowe dane Centrum e-Zdrowia
- Kardiolożka: o serce trzeba dbać od najmłodszych lat
- Ponad 600 tys. Polaków zaszczepiło się przeciw grypie
- Refundacja na papierze. Pacjentki tylko z jednego województwa mogą liczyć na leczenie zgodne z listą refundacyjną, która weszła w życie kilka miesięcy temu
- Pierwsze w Polsce zabiegi ablacji arytmii z zastosowaniem technologii CARTOSOUND FAM. „Niezwykle ważny krok w rozwoju elektrofizjologii”
- Czy starsi pacjenci otrzymają lepszą ochronę jeszcze w tym sezonie?
- Wyzwania hematoonkologii - na jakie terapie czekają polscy pacjenci?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
