Fot. zdrowemiasto.pl
Rotawirusy odpowiadają za 40-50% przypadków ostrej biegunki wśród dzieci.[1] Szacuje się, że w Polsce każdego roku z powodu zakażeń rotawirusowych 172 tysiące dzieci poniżej 5. roku życia wymaga porady ambulatoryjnej, a ponad 21 tysięcy jest hospitalizowanych.[2,3,4]
Małe dzieci poznają świat na różne sposoby, także poprzez dotyk i smak. Okres, w którym niemal wszystko, co daje się wziąć do buzi jest przez malca oblizywane lub dotykane ustami, jest naturalną fazą rozwoju poznawczego. Nawet przy bardzo starannym sprzątaniu nie jest możliwe usunięcie wszystkich drobnoustrojów z otoczenia. Środki dezynfekujące nie zapewniają wystarczającej ochrony, gdyż rotawirusy są odporne na działanie wielu z nich. Długo utrzymują się na ciele oraz przedmiotach. Ma to ogromne znaczenie, gdyż rotawirusy rozprzestrzeniają się właśnie poprzez kontakt z drugim człowiekiem i zanieczyszczonymi przedmiotami.[5,6,11] Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą fekalno–oralną (przez przewód pokarmowy), niewykluczone jest także zakażenie drogą kropelkową (przez układ oddechowy).[10] Do zakażenia rotawirusowego może dojść także podczas hospitalizacji dziecka z powodu innych chorób, co powoduje ok. 11 000 dodatkowych zachorowań w skali roku.[7]
- Zakażony chory wydala wirusy już na dwa dni przed wystąpieniem pierwszych objawów. Po przebytej chorobie rotawirusy są wydalane ze stolcem przez kolejny tydzień lub dłużej. Niemowlęta i dzieci z niewydolnym układem immunologicznym mogą wydalać patogeny przez wiele tygodni, a nawet miesięcy – mówi dr Piotr Albrecht z Kliniki Gastroenterologii i Żywienia Dziecka, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Przebieg choroby i nasilenie objawów zależy od indywidualnej odporności organizmu. Obserwuje się szerokie spektrum – od postaci łagodnej (najczęściej), do ciężkiego zapalenia żołądkowo-jelitowego z wodnistą biegunką, wymiotami i gorączką. Często (u 20-40% chorych), występują także objawy infekcji górnych dróg oddechowych.[7,13] W niektórych ciężkich przypadkach, zwłaszcza niewłaściwie leczonych, może dojść do skrajnego odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych, wstrząsu hipowolemicznego*, a nawet zgonu.[11,13] - Znane są przypadki objawów spoza przewodu pokarmowego. U dzieci, chorobie mogą towarzyszyć objawy grypopodobne i drgawki gorączkowe. W przypadku osób w immunosupresji pojawiały się także objawy imitujące wstrząs septyczny – dodaje dr Albrecht.
U niektórych dzieci, w wyniku uszkodzenia nabłonka jelita cienkiego, dochodzi do wtórnej nietolerancji laktozy, a zanik kosmków jelitowych może prowadzić do upośledzenia trawienia i wchłaniania, manifestującego się przewlekłą biegunką.[10]
- W momencie rozpoznania objawów choroby najważniejsze jest zapobieżenie i leczenie odwodnienia organizmu. W większości przypadków skuteczne jest nawadnianie doustne specjalnymi płynami, które nie tylko nawadniają, ale także uzupełniają straty elektrolitów powstające w przebiegu biegunki. Gdy nawadnianie doustne jest z jakichś względów niemożliwe lub nieskuteczne, konieczne jest nawadnianie dożylne w warunkach szpitalnych – podsumowuje dr Albrecht.
Skuteczną formą profilaktyki są doustne szczepionki, chroniące dzieci przed najczęściej występującymi szczepami wywołującymi infekcje rotawirusowe.[6,8,9] Dzięki doustnej formie szczepionki podanie szczepienia jest bezbolesne dla dziecka. Na polskim rynku dostępne są 2 szczepionki przeciwko rotawirusom, różniące się m.in.liczbą dawek. W obydwu przypadkach pierwszą dawkę można podać już po ukończeniu przez dziecko 6. tygodnia życia.[14,15] Szczepienie szczepionką dwudawkową należy zakończyć przed upływem 24. tygodnia życia.[14] Schemat szczepienia drugą z dostępnych w Polsce szczepionek składa się z 3 dawek. Ich podanie trzeba zakończyć przed 26. tygodniem życia dziecka.[15]
* * *
*Wstrząs - stan zagrażający życiu, charakteryzujący się uogólnionym i niedostatecznym przepływem krwi przez tkanki, czyli niedotlenieniem. Wstrząs hipowolemiczny - jest wynikiem znacznej utraty krwi lub osocza, która może być spowodowana masywnym krwotokiem, znaczną utratą wody na skutek oparzenia, wymiotów lub biegunki, albo też wstrząsem pourazowym.[16]
* * *
Referencje:
1. Szajewska H, Albrecht P, Ostre biegunki wirusowe u dzieci Pediatria Pol. 1997,72, 495-498. 2. Soriano-Gabarro M, Mrukowicz J, Vesikari T, Verstraeten T. Burden of Rotavirus Disease in European Union Countries. Pediatr Infect Dis J. 2006; 25(1): 7-11.
3. ESPGHAN 36th Annual Meeting. J Pediatr Gastroenterol Nutr. April 2003; Vol. 36 (4): 520-583.
4. World Bank list of economies (July 2010): http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/CLASS.XLS
5. Mrukowicz J, Szajewska H, Vesikari T. Options for the prevention of rotavirus disease other than vaccination. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2008;46 Suppl 2:S32-7
6. Szenborn L, Znacznie zakażeń rota wirusowych w praktyce ambulatoryjnej i klinicznej oraz możliwości profilaktyki, Zakażenie nr 4/2007
7. Szajewska H,, Chmielewska A. , Powikłania zakażenia RV- przegląd piśmiennictwa , Pediatria współczesna 2008, 10, 1
8. Vesikari E., Efficacy of human rotavirus vaccine against rotavirus gastroenteritis during the first 2 years of life in European Infants: randomized, double-blind, controlled study. Lancet 2007; 370: 1757-63
9. Więcek S., Woś H., Grzybowska- Chlebowczyk U., Zakażenia rotawirusowe w pediatrii, Medycyna wieku Rozwojowego, tom XII, 2008: 682
10. Teresa Woźniakowska – Gęsicka, Małgorzata Wiśniewska – Ligier, Wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego u dzieci, Terapia, Reprint z nr 2010, 6, Z1 (240), str. 3-4.
11. Elżbieta Ołdak, Rotawirusowy nieżyt żołądkowo – jelitowy – lepiej zapobiegać niż leczyć, Zakażenia, Przedruk z „Zakażeń” nr 6/2010, str. 6-9.
12. Parashar et al, Rotavirus. Emerg Infect Dis 1998; Vol 4: 561-570.
13. European Rotavirus Journal 2005; 1(1): 1-15.
14. Charakterystyka produktu leczniczego, szczepionka przeciwko rotawirusom firmy GlaxoSmithKline.
15. Charakterystyka produktu leczniczego, szczepionka przeciwko rotawirusom firmy MSD.
16. http://www.bryk.pl/teksty/studia/pozosta%C5%82e/medycyna/23770-wstrz%C4%85s.html
Małe dzieci poznają świat na różne sposoby, także poprzez dotyk i smak. Okres, w którym niemal wszystko, co daje się wziąć do buzi jest przez malca oblizywane lub dotykane ustami, jest naturalną fazą rozwoju poznawczego. Nawet przy bardzo starannym sprzątaniu nie jest możliwe usunięcie wszystkich drobnoustrojów z otoczenia. Środki dezynfekujące nie zapewniają wystarczającej ochrony, gdyż rotawirusy są odporne na działanie wielu z nich. Długo utrzymują się na ciele oraz przedmiotach. Ma to ogromne znaczenie, gdyż rotawirusy rozprzestrzeniają się właśnie poprzez kontakt z drugim człowiekiem i zanieczyszczonymi przedmiotami.[5,6,11] Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą fekalno–oralną (przez przewód pokarmowy), niewykluczone jest także zakażenie drogą kropelkową (przez układ oddechowy).[10] Do zakażenia rotawirusowego może dojść także podczas hospitalizacji dziecka z powodu innych chorób, co powoduje ok. 11 000 dodatkowych zachorowań w skali roku.[7]
- Zakażony chory wydala wirusy już na dwa dni przed wystąpieniem pierwszych objawów. Po przebytej chorobie rotawirusy są wydalane ze stolcem przez kolejny tydzień lub dłużej. Niemowlęta i dzieci z niewydolnym układem immunologicznym mogą wydalać patogeny przez wiele tygodni, a nawet miesięcy – mówi dr Piotr Albrecht z Kliniki Gastroenterologii i Żywienia Dziecka, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Przebieg choroby i nasilenie objawów zależy od indywidualnej odporności organizmu. Obserwuje się szerokie spektrum – od postaci łagodnej (najczęściej), do ciężkiego zapalenia żołądkowo-jelitowego z wodnistą biegunką, wymiotami i gorączką. Często (u 20-40% chorych), występują także objawy infekcji górnych dróg oddechowych.[7,13] W niektórych ciężkich przypadkach, zwłaszcza niewłaściwie leczonych, może dojść do skrajnego odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych, wstrząsu hipowolemicznego*, a nawet zgonu.[11,13] - Znane są przypadki objawów spoza przewodu pokarmowego. U dzieci, chorobie mogą towarzyszyć objawy grypopodobne i drgawki gorączkowe. W przypadku osób w immunosupresji pojawiały się także objawy imitujące wstrząs septyczny – dodaje dr Albrecht.
U niektórych dzieci, w wyniku uszkodzenia nabłonka jelita cienkiego, dochodzi do wtórnej nietolerancji laktozy, a zanik kosmków jelitowych może prowadzić do upośledzenia trawienia i wchłaniania, manifestującego się przewlekłą biegunką.[10]
- W momencie rozpoznania objawów choroby najważniejsze jest zapobieżenie i leczenie odwodnienia organizmu. W większości przypadków skuteczne jest nawadnianie doustne specjalnymi płynami, które nie tylko nawadniają, ale także uzupełniają straty elektrolitów powstające w przebiegu biegunki. Gdy nawadnianie doustne jest z jakichś względów niemożliwe lub nieskuteczne, konieczne jest nawadnianie dożylne w warunkach szpitalnych – podsumowuje dr Albrecht.
Skuteczną formą profilaktyki są doustne szczepionki, chroniące dzieci przed najczęściej występującymi szczepami wywołującymi infekcje rotawirusowe.[6,8,9] Dzięki doustnej formie szczepionki podanie szczepienia jest bezbolesne dla dziecka. Na polskim rynku dostępne są 2 szczepionki przeciwko rotawirusom, różniące się m.in.liczbą dawek. W obydwu przypadkach pierwszą dawkę można podać już po ukończeniu przez dziecko 6. tygodnia życia.[14,15] Szczepienie szczepionką dwudawkową należy zakończyć przed upływem 24. tygodnia życia.[14] Schemat szczepienia drugą z dostępnych w Polsce szczepionek składa się z 3 dawek. Ich podanie trzeba zakończyć przed 26. tygodniem życia dziecka.[15]
* * *
*Wstrząs - stan zagrażający życiu, charakteryzujący się uogólnionym i niedostatecznym przepływem krwi przez tkanki, czyli niedotlenieniem. Wstrząs hipowolemiczny - jest wynikiem znacznej utraty krwi lub osocza, która może być spowodowana masywnym krwotokiem, znaczną utratą wody na skutek oparzenia, wymiotów lub biegunki, albo też wstrząsem pourazowym.[16]
* * *
Referencje:
1. Szajewska H, Albrecht P, Ostre biegunki wirusowe u dzieci Pediatria Pol. 1997,72, 495-498. 2. Soriano-Gabarro M, Mrukowicz J, Vesikari T, Verstraeten T. Burden of Rotavirus Disease in European Union Countries. Pediatr Infect Dis J. 2006; 25(1): 7-11.
3. ESPGHAN 36th Annual Meeting. J Pediatr Gastroenterol Nutr. April 2003; Vol. 36 (4): 520-583.
4. World Bank list of economies (July 2010): http://siteresources.worldbank.org/DATASTATISTICS/Resources/CLASS.XLS
5. Mrukowicz J, Szajewska H, Vesikari T. Options for the prevention of rotavirus disease other than vaccination. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2008;46 Suppl 2:S32-7
6. Szenborn L, Znacznie zakażeń rota wirusowych w praktyce ambulatoryjnej i klinicznej oraz możliwości profilaktyki, Zakażenie nr 4/2007
7. Szajewska H,, Chmielewska A. , Powikłania zakażenia RV- przegląd piśmiennictwa , Pediatria współczesna 2008, 10, 1
8. Vesikari E., Efficacy of human rotavirus vaccine against rotavirus gastroenteritis during the first 2 years of life in European Infants: randomized, double-blind, controlled study. Lancet 2007; 370: 1757-63
9. Więcek S., Woś H., Grzybowska- Chlebowczyk U., Zakażenia rotawirusowe w pediatrii, Medycyna wieku Rozwojowego, tom XII, 2008: 682
10. Teresa Woźniakowska – Gęsicka, Małgorzata Wiśniewska – Ligier, Wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego u dzieci, Terapia, Reprint z nr 2010, 6, Z1 (240), str. 3-4.
11. Elżbieta Ołdak, Rotawirusowy nieżyt żołądkowo – jelitowy – lepiej zapobiegać niż leczyć, Zakażenia, Przedruk z „Zakażeń” nr 6/2010, str. 6-9.
12. Parashar et al, Rotavirus. Emerg Infect Dis 1998; Vol 4: 561-570.
13. European Rotavirus Journal 2005; 1(1): 1-15.
14. Charakterystyka produktu leczniczego, szczepionka przeciwko rotawirusom firmy GlaxoSmithKline.
15. Charakterystyka produktu leczniczego, szczepionka przeciwko rotawirusom firmy MSD.
16. http://www.bryk.pl/teksty/studia/pozosta%C5%82e/medycyna/23770-wstrz%C4%85s.html
Poinformuj znajomych o tym artykule:
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Nowoczesne leczenie i optymizm – najlepsze antidotum na SM
- Choroba poznana 80 lat temu - wciąż nieznana. Rusza pierwsza w Polsce kampania edukacyjna dla pacjentów z ultrarzadkim nowotworem krwi: „Makroglobulinemia Waldenströma. Śladami Doktora Jana”
- Choroba Gauchera – wizytówka polskiego podejścia do chorób ultrarzadkich
- Antykoncepcja awaryjna nabiera tempa: Nowe dane Centrum e-Zdrowia
- Kardiolożka: o serce trzeba dbać od najmłodszych lat
- Ponad 600 tys. Polaków zaszczepiło się przeciw grypie
- Refundacja na papierze. Pacjentki tylko z jednego województwa mogą liczyć na leczenie zgodne z listą refundacyjną, która weszła w życie kilka miesięcy temu
- Pierwsze w Polsce zabiegi ablacji arytmii z zastosowaniem technologii CARTOSOUND FAM. „Niezwykle ważny krok w rozwoju elektrofizjologii”
- Czy starsi pacjenci otrzymają lepszą ochronę jeszcze w tym sezonie?
- Wyzwania hematoonkologii - na jakie terapie czekają polscy pacjenci?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA