31 maja - Światowy Dzień bez Tytoniu. Nie pakuj się w ten toksyczny związek!
INFORMATOR. Kraj
Fot. zdrowemiasto.pl
Od wieków papieros był symbolem wolności, dorosłości oraz nieskrępowanej swobody. Niejednokrotnie inspirował twórców: pojawiał się w motywach literackich, filmowych i muzycznych. Uspokajał, dawał wytchnienie, rozluźniał. Czy jednak na pewno? Z okazji Światowego Dnia bez Tytoniu, który przypada 31 maja br., Polskie Towarzystwo Chorób Płuc oraz DG SANCO[1] Komisji Europejskiej przekonują, że moda na palenie papierosów przemija, a korzyści jakie płyną z porzucenia nałogu są nieocenione.
Palenie papierosów - fakty:
Dlaczego palimy?
Kryteria uzależnienia od nikotyny
Objawy abstynencji
Jarvis M.J BMJ 2004 ; 328:277-279
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i rak płuca
POChP charakteryzuje się słabo odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Choroba występuje głównie u osób powyżej 40 roku życia.
„Chorzy na POChP stanowią ok. 10 % osób dorosłych na świecie i w Polsce. POChP jest na dzień dzisiejszy chorobą nieuleczalną, ale można zahamować jej postęp rzucając palenie. Rozwój schorzenia koreluje z ilością paczkolat (ilość lat palenia x ilość wypalanych paczek papierosów”) - dodaje prof. dr hab. n. med. Jerzy Kozielski - Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Płuc i Gruźlicy, Śląski Uniwersytet Medyczny w Zabrzu, Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Chorób Płuc.
„Nałóg tytoniowy w istotny sposób determinuje nie tylko zachorowania na POChP, ale także na raka płuca. Wśród chorych na POChP, palacze stanowią ponad 90%, a wśród chorych na raka płuca 85-90%” - podkreśla prof. dr hab. n. med. Tadeusz M. Orłowski - Kierownik Kliniki Chirurgii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, Krajowy Konsultant w dziedzinie chirurgii klatki piersiowej.
Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że POChP zajmuje obecnie 12. miejsce wśród najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. Prognozuje również, że w roku 2020 choroba ta zajmie 5. miejsce wśród najbardziej rozpowszechnionych, a z 6. pozycji jaką zajmuje obecnie jako przyczyna zgonów na świecie zajmie 3. miejsce.
Do podstawowych działań ograniczających zachorowalność na POChP i jej dynamiczny przebieg należy zaprzestanie palenia papierosów. Udowodniono, że takie postępowanie na każdym etapie rozwoju choroby prowadzi do ograniczenia procesu zapalnego i ograniczenia spadku czynności płuc, który jest kilkukrotnie wyższy niż u zdrowych osób. Natychmiastowe zaprzestanie palenia u chorych na POChP przynosi znaczne korzyści zdrowotne: spowalnia przyspieszoną utratę rezerw wentylacyjnych, zmniejsza częstość zaostrzeń choroby, co przekłada się na spowolnienie jej postępu, wczesnemu wystąpieniu inwalidztwa oddechowego i przedwczesnemu zgonowi.
Porzucanie nałogu
Po zgaszeniu ostatniego papierosa:
http://tppu.org
[1] Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Polityki Konsumenckiej
Palenie papierosów - fakty:
- PALENIE TYTONIU JEST PRZEWLEKŁĄ NAWRACAJĄCĄ CHOROBĄ WYNIKAJĄCĄ Z UZALEŻNIENIA OD NIKOTYNY.
- Na świecie żyje ok. 1,1 mld palaczy.
- Szacuje się, że w Polsce pali ok. 33% osób dorosłych, w tym 41% mężczyzn i 27% kobiet.
- Palenie papierosów zmniejsza skuteczność leczenia wielu chorób, na przykład nadciśnienia tętniczego.
- Bierne palenie niesie za sobą identyczne skutki zdrowotne, co aktywne palenie papierosów.
Dlaczego palimy?
- Palenie zazwyczaj rozpoczyna się jako akt rebelii lub inicjacja dorosłego życia.
- Już w wieku 20 lat, 80% palących żałuje, że zaczęli palić, jednak zazwyczaj są już uzależnieni od nikotyny i mają trudności z porzuceniem nałogu.
- Jak podkreśla prof. dr hab. n. med. Dorota Górecka - Prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, Kierownik II Kliniki Chorób Płuc Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie: „Nikotyna jest silnie uzależniająca – prawdopodobnie dlatego, że szybko przenika do mózgu – 14-15 sekund po zapaleniu papierosa łączy się z odpowiednimi receptorami w wielu miejscach. Uwalniania się wtedy dopomina, która wywołuje uczucie przyjemności, zaś brak nikotyny u osób uzależnionych powoduje objawy abstynencji”.
- Zapalenie papierosa, zwłaszcza pierwszego rano, jest tak pożądane przez osobę palącą, ponieważ dostarczenie nikotyny szybko zmniejsza lub niweluje objawy abstynencji.
- Większość palących, którzy pragną ograniczyć ujemne skutki palenia zaczyna palić słabe papierosy (light) lub zmniejsza ich liczbę dziennie, jednak podświadomie inhalują te same ilości nikotyny i smoły, ponieważ zaciągają się mocniej i palą papieros „do końca”.
Kryteria uzależnienia od nikotyny
- Silna chęć zapalenia papierosa
- Trudności z kontrolą ilości wypalanych papierosów
- Kontynuowanie nałogu pomimo szkodliwych skutków palenia
- Dominacja nałogu nad innymi aktywnościami życia
- Zespół abstynencyjny
Objawy abstynencji
Objaw | Czas trwania | Częstość występowania (%) |
Zawroty głowy | < 48 godzin | 10 |
Zaburzenia snu | < 1 tydzień | 25 |
Zła koncentracja | < 2 tygodnie | 60 |
Chęć zapalenia | < 2 tygodnie | 70 |
Zdenerwowanie i agresja | < 4 tygodnie | 50 |
Depresja | < 4 tygodnie | 60 |
Niepokój | < 4 tygodnie | 60 |
Wzmożony apetyt | < 10 tygodni | 70 |
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i rak płuca
POChP charakteryzuje się słabo odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Choroba występuje głównie u osób powyżej 40 roku życia.
„Chorzy na POChP stanowią ok. 10 % osób dorosłych na świecie i w Polsce. POChP jest na dzień dzisiejszy chorobą nieuleczalną, ale można zahamować jej postęp rzucając palenie. Rozwój schorzenia koreluje z ilością paczkolat (ilość lat palenia x ilość wypalanych paczek papierosów”) - dodaje prof. dr hab. n. med. Jerzy Kozielski - Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Płuc i Gruźlicy, Śląski Uniwersytet Medyczny w Zabrzu, Konsultant Wojewódzki w dziedzinie Chorób Płuc.
„Nałóg tytoniowy w istotny sposób determinuje nie tylko zachorowania na POChP, ale także na raka płuca. Wśród chorych na POChP, palacze stanowią ponad 90%, a wśród chorych na raka płuca 85-90%” - podkreśla prof. dr hab. n. med. Tadeusz M. Orłowski - Kierownik Kliniki Chirurgii Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, Krajowy Konsultant w dziedzinie chirurgii klatki piersiowej.
Światowa Organizacja Zdrowia oszacowała, że POChP zajmuje obecnie 12. miejsce wśród najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. Prognozuje również, że w roku 2020 choroba ta zajmie 5. miejsce wśród najbardziej rozpowszechnionych, a z 6. pozycji jaką zajmuje obecnie jako przyczyna zgonów na świecie zajmie 3. miejsce.
Do podstawowych działań ograniczających zachorowalność na POChP i jej dynamiczny przebieg należy zaprzestanie palenia papierosów. Udowodniono, że takie postępowanie na każdym etapie rozwoju choroby prowadzi do ograniczenia procesu zapalnego i ograniczenia spadku czynności płuc, który jest kilkukrotnie wyższy niż u zdrowych osób. Natychmiastowe zaprzestanie palenia u chorych na POChP przynosi znaczne korzyści zdrowotne: spowalnia przyspieszoną utratę rezerw wentylacyjnych, zmniejsza częstość zaostrzeń choroby, co przekłada się na spowolnienie jej postępu, wczesnemu wystąpieniu inwalidztwa oddechowego i przedwczesnemu zgonowi.
Porzucanie nałogu
- Porzucenie nałogu to proces wieloetapowy, bardzo ważna jest motywacja, niektórym udaje się samemu zaprzestać palenia.
- Z reguły mniej niż 3% prób porzucenia nałogu kończy się trwałym sukcesem (co najmniej 12 miesięcy niepalenia), chociaż szanse sukcesu są nieco wyższe u kobiet w wieku rozrodczym, rodziców małych dzieci i małżonków niepalących.
- Jeżeli palacz nie może sam zaprzestać palenia, bezwzględnie powinien skorzystać z fachowej pomocy lekarzy i poradni pomocy palącym.
- W ramach kampanii, organizowanej przez Komisję Europejską, „Eks-palacze. Nic ich nie zatrzyma” uruchomiono specjalną platformę iCoach (www.exsmokers.eu), mającą na celu pomoc w pozbyciu się nałogu tytoniowego. Kampania koncentruje się na korzyściach wynikających z życia bez tytoniu, takich jak lepsze zdrowie i relacje społeczne oraz większe oszczędności. Z programu skorzystało już ok. 380 000 Europejczyków, w tym ponad 20 000 Polaków, którzy postanowili rzucić palenie. 40% osób po upływie 3 miesięcy nie powróciło do nałogu.
Po zgaszeniu ostatniego papierosa:
w ciągu 20 minut | tętno obniży się oraz ciśnienie tętnicze krwi powróci do normy |
w ciągu 8 godz. | poziom tlenu we krwi wzrośnie, a poziom tlenku węgla zniknie |
w ciągu 24 godz. | ryzyko ostrego zawału serca mięśnia sercowego znacznie się zmniejszy |
w ciągu 48 godz. | zmysły smaku i węchu ulegną znacznej poprawie |
w ciągu 2 tygodni do 3 miesięcy | układ krążenia ulegnie wzmocnieniu, polepszy się kondycja fizyczna |
w ciągu 1 do 9 miesięcy | wydolność układu oddechowego poprawi się, ustąpi kaszel, duszności, zmęczenie |
w ciągu 1 roku | ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną mięśnia sercowego zmniejszy się o połowę |
w ciągu 5 lat | ryzyko zachorowania na raka płuca , jamy ustnej, krtani, przełyku zmniejszy się o połowę, obniży się ryzyko wystąpienia, udaru mózgu |
w ciągu 10 lat | ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienia mięśnia sercowego będzie podobne, jak u osoby nigdy niepalącej |
w ciągu 15 latach | ryzyko zachorowania na raka płuca będzie podobne, jak u osoby nigdy niepalącej |
[1] Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Polityki Konsumenckiej
Poinformuj znajomych o tym artykule:
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Nowoczesne leczenie i optymizm – najlepsze antidotum na SM
- Choroba poznana 80 lat temu - wciąż nieznana. Rusza pierwsza w Polsce kampania edukacyjna dla pacjentów z ultrarzadkim nowotworem krwi: „Makroglobulinemia Waldenströma. Śladami Doktora Jana”
- Choroba Gauchera – wizytówka polskiego podejścia do chorób ultrarzadkich
- Antykoncepcja awaryjna nabiera tempa: Nowe dane Centrum e-Zdrowia
- Kardiolożka: o serce trzeba dbać od najmłodszych lat
- Ponad 600 tys. Polaków zaszczepiło się przeciw grypie
- Refundacja na papierze. Pacjentki tylko z jednego województwa mogą liczyć na leczenie zgodne z listą refundacyjną, która weszła w życie kilka miesięcy temu
- Pierwsze w Polsce zabiegi ablacji arytmii z zastosowaniem technologii CARTOSOUND FAM. „Niezwykle ważny krok w rozwoju elektrofizjologii”
- Czy starsi pacjenci otrzymają lepszą ochronę jeszcze w tym sezonie?
- Wyzwania hematoonkologii - na jakie terapie czekają polscy pacjenci?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA