• Informator
•  | Poczekalnia
•  | Zdrowy Mieszczanin
•  | Doniesienia Listonosza

Psy mogą celnie wywęszyć raka jelita grubego w oddechu lub stolcu chorego i to na wczesnym etapie rozwoju nowotworu - wynika z japońskich badań, o których informuje specjalistyczne czasopismo "Gut".

Czułość takiego testu węchowego, czyli jego zdolność do rozpoznawania choroby tam gdzie ona faktycznie występuje oraz swoistość, czyli rozpoznawanie zdrowych osób jako zdrowych były bardzo zbliżone do kolonoskopii, tj. badania jelita z użyciem wziernika zakończonego kamerą.

Zdaniem autorów pracy, dowodzi to, że związki specyficzne dla różnych nowotworów złośliwych krążą w organizmie pacjentów, a zarazem rodzi nadzieję na opracowanie nowej, prostej metody wykrywania raka jelita grubego na wczesnym etapie rozwoju, zanim zdąży on dać przerzuty do innych narządów.

Mimo postępu w diagnostyce oraz terapii, rak jelita grubego utrzymuje się nadal w czołówce najczęstszych nowotworów złośliwych. Jest też jedną z najczęstszych przyczyn zgonów z powodu chorób nowotworowych. W Polsce w 2008 r. (ostatnie dane z Krajowej Bazy Danych Nowotworowych) z powodu raka jelita grubego i odbytnicy zmarło ok. 10 tys. osób, co plasuje go na 2. miejscu tuż po raku płuca.

Obecnie za najbardziej efektywną metodę badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania raka jelita grubego uważa się kolonoskopię. Jest to jednak badanie inwazyjne. Jedynym tanim i nieinwazyjnym testem stosowanym w diagnostyce tego nowotworu jest test na krew utajoną w kale. Jest on jednak w stanie wykryć tylko jeden na 10 przypadków raka jelita grubego we wczesnym stadium rozwoju. Poza tym, ma małą swoistość, bo obecność krwi w kale wcale nie musi oznaczać tego nowotworu.

Dlatego naukowcy dążą do opracowania nowego wygodnego badania diagnostycznego.

Z wcześniejszych prac wynikało, że psy mogą skutecznie wykrywać różne rodzaje nowotworów złośliwych u ludzi, wąchając próbki wydychanego powietrza (rak piersi i płuc), moczu (rak pęcherza) lub tkanek (rak jajnika, czerniak).

Naukowcy z Collegium Dentystycznego i Szpitala w Fukukoka w Japonii wykorzystali w swoich badaniach 8-letnią suczkę rasy labrador retriever, która przeszła trening w wykrywaniu różnych nowotworów na podstawie zapachów. Do testów pobrano próbki wydychanego powietrza oraz próbki kału od 48 pacjentów z potwierdzonym rakiem jelita grubego w różnym stadium (również wczesnym) oraz 258 osób zdrowych, z czego 55 leczyło się w przeszłości na raka. Około połowa osób z grupy kontrolnej miała stwierdzone w kolonoskopii łagodne polipy jelita grubego, które zwiększają ryzyko raka tego narządu, a mały odsetek miał chorobę zapalną jelit, a nawet obecność krwi w kale związaną z taką chorobą.

Pies miał rozpoznawać próbkę wydychanego powietrza lub stolca osoby z rakiem jelita grubego wśród czterech innych próbek pochodzących od osób z grupy kontrolnej. Gdy rozpoznał próbkę siadał przed nią.

Okazało się, że czułość takiego testu dla próbek wydychanego powietrza, jak i próbek kału była bardzo zbliżona do czułości kolonoskopii - odpowiednio 0,91 i 0,97 (gdy kolonoskopię uznamy za 1), podobnie jak swoistość, która w obydwu przypadkach wyniosła po 0,99. Testy okazały się być jeszcze dokładniejsze w przypadku wczesnych stadiów raka jelita grubego.

Co ważne, na wyniki nie wpływał wiek badanych osób, palenie papierosów, obecność łagodnych polipów, choroba zapalna jelit lub krew w stolcu.

Zdaniem autorów badań, dowodzi to, że komórki raka wydzielają specyficzne związki zapachowe, które krążą w organizmie chorego. Wykorzystywanie psów do wykrywania tych substancji byłoby oczywiście niewygodne i drogie, ale możliwe jest stworzenie specjalnych czujników zastępujących zwierzęta, podkreślają. Aby do tego doszło konieczna jest jednak identyfikacja lotnych związków zapachowych charakterystycznych dla poszczególnych nowotworów złośliwych.

JJJ, 02-02-2011, naukawpolsce.pl

Informator | Rozmaitości | Kraj | Świat | Ciekawostki | Edukacja | Spotkania | Eko | Wypoczynek