Niedożywienie w dzieciństwie - zwyrodnienie stawów w przyszłości
INFORMATOR. Ciekawostki
naukawpolsce.pl | dodane 13-07-2010
Fot. zdrowemiasto.pl
Niedożywienie w dzieciństwie zwiększa ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów - wynika z badań prowadzonych przez 50 lat na łosiach. Artykuł na ten temat publikuje pismo "Ecology Letters".
Choroba zwyrodnieniowa stawów jest efektem degeneracji chrząstki stawowej w procesie starzenia się. Dotyczy głównie stawów kolanowych, biodrowych i stawów kręgosłupa.
Dokładne przyczyny jej rozwoju nie są dobrze poznane. Do czynników ryzyka tego schorzenia zalicza się nadmierne lub nietypowe mechaniczne obciążenie stawów, nadwagę i otyłość (bo zbędne kilogramy obciążają stawy), wady wrodzone w obrębie narządu ruchu, np. wrodzona dysplazja bioder, urazy stawów związane np. z zawodowym uprawianiem sportu oraz cukrzycę, która przyspiesza degradację chrząstki. Wiadomo, że istnieją również predyspozycje genetyczne do choroby.
Schorzenie to jest najczęstszą przyczyną inwalidztwa osób starszych. Objawia się bólami, które utrudniają wykonywanie podstawowych ruchów, jak chodzenie, wstawanie, siadanie i ograniczają aktywność pacjentów.
Naukowcy z Michigan Technological University w 1958 r. rozpoczęli badania na łosiach z wyspy Isle Royale położonej na Jeziorze Górnym należącym do kompleksu pięciu Wielkich Jezior. Razem z 400 innymi wysepkami i otaczającymi je wodami wchodzi ona w skład Parku Narodowego Isle Royale.
Prace, w których uczestniczyły trzy pokolenia naukowców, polegały na badaniu szkieletów ponad 4 tys. łosi, które przeważnie padły ofiarą wilków (jedyny gatunek dużego drapieżnika na wyspie) lub ciężkiej zimy.
Na początku drugiej dekady badań naukowcy mieli już dowody na występowanie choroby zwyrodnieniowej stawów wśród łosi. Jest ona dla zwierząt szczególnie groźna, gdyż uniemożliwia im ucieczkę lub obronę (poprzez kopanie) przed polującym wilkiem. Choroba ma wiec istotny wpływ na przeżycie łosi.
Dalsze obserwacje wykazały, że gdy liczebność populacji łosi rosła zwiększał się też odsetek zwierząt cierpiących na zwyrodnienie stawów, a gdy malała - mniejszy odsetek zwierząt cierpiał na to schorzenie.
To doprowadziło badaczy do podejrzeń, że zwyrodnienie stawów może mieć związek z niedożywieniem we wczesnym okresie życia, gdyż większa liczebnie populacja łosi częściej cierpi na niedobór pożywienia.
Dalsze analizy potwierdziły, że łosie niedożywione w młodości chorują na zwyrodnienie stawów w starszym wieku.
Zdaniem autorów pracy, podobna prawidłowość może się też odnosić do ludzi.
Jak ocenia współautor badań dr Clark Spencer Larsen, antropolog z Ohio University, wyniki te rzucają nowe światło na przyczyny rozwoju zwyrodnienia stawów u naszych przodków. Badania szkieletów ludzkich pochodzących z wykopalisk wskazują, że schorzenie to stawało się częstsze, gdy dieta naszych przodków ubożała w związku z przestawianiem się społeczności prowadzących zbieracko-myśliwski tryb życia na uprawę ziemi.
Takie zmiany udokumentowano na przykład w populacji rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej zamieszkujących centralne obszary kontynentu 1000 lat temu. Częstość występowania zwyrodnienia stawów wzrosła wśród nich o 65 proc. wraz z przejściem na rolnictwo i uprawę kukurydzy.
"Początkowo wzrost ten przypisywano większemu obciążeniu stawów w związku z pracą na roli. Jednak najnowsze badania wskazują, że podobnie jak u łosi z Isle Royale, główną przyczyną mogły tu być niedobory pokarmowe we wczesnym okresie życia" - komentuje prowadzący badania Rolf Peterson. Jak przypomina specjalista, niedożywienie w dzieciństwie było częste w wielu pierwotnych społecznościach ludzkich i ciągle dotyczy milionów ludzi na świecie, zatem wyniki badań na łosiach mogą się również odnosić do współczesnych społeczeństw.
Choroba zwyrodnieniowa stawów jest efektem degeneracji chrząstki stawowej w procesie starzenia się. Dotyczy głównie stawów kolanowych, biodrowych i stawów kręgosłupa.
Dokładne przyczyny jej rozwoju nie są dobrze poznane. Do czynników ryzyka tego schorzenia zalicza się nadmierne lub nietypowe mechaniczne obciążenie stawów, nadwagę i otyłość (bo zbędne kilogramy obciążają stawy), wady wrodzone w obrębie narządu ruchu, np. wrodzona dysplazja bioder, urazy stawów związane np. z zawodowym uprawianiem sportu oraz cukrzycę, która przyspiesza degradację chrząstki. Wiadomo, że istnieją również predyspozycje genetyczne do choroby.
Schorzenie to jest najczęstszą przyczyną inwalidztwa osób starszych. Objawia się bólami, które utrudniają wykonywanie podstawowych ruchów, jak chodzenie, wstawanie, siadanie i ograniczają aktywność pacjentów.
Naukowcy z Michigan Technological University w 1958 r. rozpoczęli badania na łosiach z wyspy Isle Royale położonej na Jeziorze Górnym należącym do kompleksu pięciu Wielkich Jezior. Razem z 400 innymi wysepkami i otaczającymi je wodami wchodzi ona w skład Parku Narodowego Isle Royale.
Prace, w których uczestniczyły trzy pokolenia naukowców, polegały na badaniu szkieletów ponad 4 tys. łosi, które przeważnie padły ofiarą wilków (jedyny gatunek dużego drapieżnika na wyspie) lub ciężkiej zimy.
Na początku drugiej dekady badań naukowcy mieli już dowody na występowanie choroby zwyrodnieniowej stawów wśród łosi. Jest ona dla zwierząt szczególnie groźna, gdyż uniemożliwia im ucieczkę lub obronę (poprzez kopanie) przed polującym wilkiem. Choroba ma wiec istotny wpływ na przeżycie łosi.
Dalsze obserwacje wykazały, że gdy liczebność populacji łosi rosła zwiększał się też odsetek zwierząt cierpiących na zwyrodnienie stawów, a gdy malała - mniejszy odsetek zwierząt cierpiał na to schorzenie.
To doprowadziło badaczy do podejrzeń, że zwyrodnienie stawów może mieć związek z niedożywieniem we wczesnym okresie życia, gdyż większa liczebnie populacja łosi częściej cierpi na niedobór pożywienia.
Dalsze analizy potwierdziły, że łosie niedożywione w młodości chorują na zwyrodnienie stawów w starszym wieku.
Zdaniem autorów pracy, podobna prawidłowość może się też odnosić do ludzi.
Jak ocenia współautor badań dr Clark Spencer Larsen, antropolog z Ohio University, wyniki te rzucają nowe światło na przyczyny rozwoju zwyrodnienia stawów u naszych przodków. Badania szkieletów ludzkich pochodzących z wykopalisk wskazują, że schorzenie to stawało się częstsze, gdy dieta naszych przodków ubożała w związku z przestawianiem się społeczności prowadzących zbieracko-myśliwski tryb życia na uprawę ziemi.
Takie zmiany udokumentowano na przykład w populacji rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej zamieszkujących centralne obszary kontynentu 1000 lat temu. Częstość występowania zwyrodnienia stawów wzrosła wśród nich o 65 proc. wraz z przejściem na rolnictwo i uprawę kukurydzy.
"Początkowo wzrost ten przypisywano większemu obciążeniu stawów w związku z pracą na roli. Jednak najnowsze badania wskazują, że podobnie jak u łosi z Isle Royale, główną przyczyną mogły tu być niedobory pokarmowe we wczesnym okresie życia" - komentuje prowadzący badania Rolf Peterson. Jak przypomina specjalista, niedożywienie w dzieciństwie było częste w wielu pierwotnych społecznościach ludzkich i ciągle dotyczy milionów ludzi na świecie, zatem wyniki badań na łosiach mogą się również odnosić do współczesnych społeczeństw.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Jaki wpływ wywiera jazda motocyklem na zdrowie psychiczne?
- Onycholiza - skąd się bierze i jak ją leczyć
- 8 mitów o implantach zębowych, w które prawdopodobnie nadal wierzysz
- Jak działa konduktometr i do czego jest wykorzystywany?
- Wady i zalety aptek internetowych
- Jak w naturalny sposób wspomagać swój układ odpornościowy?
- Suche oko - syndrom oka biurowego
- Komórki macierzyste - jakie choroby leczą?
- Elektryczne samochody wjechały do Polski
- Niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Fosfolipidy niezbędne - czynaprawdę są niezbędne?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
