Komórki macierzyste mogą pomóc chorym na nowotwory mózgu
INFORMATOR. Ciekawostki
naukawpolsce.pl | dodane 19-07-2011
Fot. NCI
Komórki macierzyste tkanki nerwowej mogą w przyszłości pomóc chorym na guza mózgu, poddawanym radioterapii. Przywracają bowiem zdolności intelektualne osłabione pod wpływem tej metody leczenia - wynika z amerykańskich badań.
Artykuł na ten temat zamieszcza pismo "Cancer Research".
Radioterapia odgrywa dużą rolę w leczeniu większości pacjentów z guzem mózgu. A w przypadku, gdy są one nieoperacyjne może stanowić jedyną opcję terapeutyczną.
Do najczęstszych działań niepożądanych tej metody należą: osłabienie, zmiany skórne na głowie w miejscach napromienianych, wypadanie włosów w okolicy napromienianej, a u części chorych - bóle głowy.
Wśród późnych powikłań, które pojawiają się zwykle po kilku miesiącach najczęstszym są zaburzenia tzw. pamięci świeżej, która utrzymuje się do kilkunastu minut po poznaniu jakiejś informacji. Jest ona niezbędna w codziennym funkcjonowaniu. Osoby z upośledzoną pamięcią świeżą mogą mieć np. trudności z przypomnieniem sobie czy wyłączyły żelazko przed wyjściem z domu, co miały kupić oraz z uczeniem się.
Zaburzenia pamięciowe mogą mieć różne nasilenie i skalę, ale są na ogół nieodwracalne i znacznie upośledzają jakość życia.
Jak podkreśla prowadzący najnowsze badania prof. Charles Limoli z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine, zaburzenia poznawcze u pacjentów po naświetlaniu czaszki są często postępujące. U dzieci może dochodzić do spadku ilorazu inteligencji (IQ) nawet rzędu 3 punktów na rok.
Obecnie pacjentom tym poleca się ćwiczenia umysłowe i pamięciowe, w tym naukę języków, które mogą spowolnić pogarszanie się zdolności poznawczych.
Najnowsze badania, które zespół prof. Limoli'ego prowadził na szczurach rodzą nadzieję na skuteczną metodę odwracania negatywnego wpływu radioterapii na funkcjonowanie mózgu.
Naukowcy wykorzystali w tym celu ludzkie multipotentne komórki macierzyste tkanki nerwowej. Przeszczepiano je do mózgu szczurom, które dwa dni wcześniej przeszły naświetlanie czaszki.
Testy prowadzone miesiąc oraz cztery miesiące później wykazały, że gryzonie te miały znacznie lepsze zdolności zapamiętywania i uczenia się niż naświetlane szczury, którym nie przeszczepiono ludzkich komórek macierzystych. Ich wyniki były takie, jak zwierząt w ogóle nie naświetlanych.
Co ważne, efekt ten uzyskiwano u szczurów już po przeszczepieniu 100 tys. komórek.
"Nasze wyniki dostarczają dobrych dowodów na to, że komórki te mogą być w przyszłości wykorzystane w celu odwracania skutków uszkodzeń zdrowej tkanki nerwowej mózgu pod wpływem radioterapii" - komentuje prof. Limoli.
Ludzkie komórki macierzyste przeszczepiano do hipokampa - struktury mózgu, która bierze udział w procesach formowania pamięci i w której, w życiu dorosłym rozwijają się nowe neurony. Badania potwierdziły, że komórki te migrowały w całym hipokampie i tam przekształcały się w dojrzałe komórki tkanki nerwowej mózgu, tj. neurony oraz komórki glejowe - astrocyty i oligodendrocyty.
Astrocyty stanowią wsparcie strukturalne dla neuronów i odżywiają je, a także biorą udział w procesach uczenia się, gdyż przyczyniają się do wzmocnienia połączeń synaptycznych między neuronami. Z kolei oligodendrocyty uczestniczą w tworzeniu osłonki mielinowej na włóknach nerwowych, będącej rodzajem izolatora, który przyspiesza przekazywanie sygnałów elektrycznych między komórkami nerwowymi i sprawia, że mózg działa sprawniej.
Ponadto, część przeszczepionych komórek zaczęła produkować związek, który powstaje w trakcie uczenia się. Zdaniem autorów pracy, wskazuje to, że stały się one elementem obwodu nerwowego biorącego udział w procesach pamięciowych w hipokampie.
Prof. Limoli przewiduje, że badania kliniczne analizujące bezpieczeństwo tej metody będą mogły się rozpocząć za kilka lat i najprawdopodobniej obejmą pacjentów z glejakiem wielopostaciowym - szczególnie agresywnym i groźnym guzem mózgu wywodzącym się z tkanki glejowej.
Artykuł na ten temat zamieszcza pismo "Cancer Research".
Radioterapia odgrywa dużą rolę w leczeniu większości pacjentów z guzem mózgu. A w przypadku, gdy są one nieoperacyjne może stanowić jedyną opcję terapeutyczną.
Do najczęstszych działań niepożądanych tej metody należą: osłabienie, zmiany skórne na głowie w miejscach napromienianych, wypadanie włosów w okolicy napromienianej, a u części chorych - bóle głowy.
Wśród późnych powikłań, które pojawiają się zwykle po kilku miesiącach najczęstszym są zaburzenia tzw. pamięci świeżej, która utrzymuje się do kilkunastu minut po poznaniu jakiejś informacji. Jest ona niezbędna w codziennym funkcjonowaniu. Osoby z upośledzoną pamięcią świeżą mogą mieć np. trudności z przypomnieniem sobie czy wyłączyły żelazko przed wyjściem z domu, co miały kupić oraz z uczeniem się.
Zaburzenia pamięciowe mogą mieć różne nasilenie i skalę, ale są na ogół nieodwracalne i znacznie upośledzają jakość życia.
Jak podkreśla prowadzący najnowsze badania prof. Charles Limoli z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine, zaburzenia poznawcze u pacjentów po naświetlaniu czaszki są często postępujące. U dzieci może dochodzić do spadku ilorazu inteligencji (IQ) nawet rzędu 3 punktów na rok.
Obecnie pacjentom tym poleca się ćwiczenia umysłowe i pamięciowe, w tym naukę języków, które mogą spowolnić pogarszanie się zdolności poznawczych.
Najnowsze badania, które zespół prof. Limoli'ego prowadził na szczurach rodzą nadzieję na skuteczną metodę odwracania negatywnego wpływu radioterapii na funkcjonowanie mózgu.
Naukowcy wykorzystali w tym celu ludzkie multipotentne komórki macierzyste tkanki nerwowej. Przeszczepiano je do mózgu szczurom, które dwa dni wcześniej przeszły naświetlanie czaszki.
Testy prowadzone miesiąc oraz cztery miesiące później wykazały, że gryzonie te miały znacznie lepsze zdolności zapamiętywania i uczenia się niż naświetlane szczury, którym nie przeszczepiono ludzkich komórek macierzystych. Ich wyniki były takie, jak zwierząt w ogóle nie naświetlanych.
Co ważne, efekt ten uzyskiwano u szczurów już po przeszczepieniu 100 tys. komórek.
"Nasze wyniki dostarczają dobrych dowodów na to, że komórki te mogą być w przyszłości wykorzystane w celu odwracania skutków uszkodzeń zdrowej tkanki nerwowej mózgu pod wpływem radioterapii" - komentuje prof. Limoli.
Ludzkie komórki macierzyste przeszczepiano do hipokampa - struktury mózgu, która bierze udział w procesach formowania pamięci i w której, w życiu dorosłym rozwijają się nowe neurony. Badania potwierdziły, że komórki te migrowały w całym hipokampie i tam przekształcały się w dojrzałe komórki tkanki nerwowej mózgu, tj. neurony oraz komórki glejowe - astrocyty i oligodendrocyty.
Astrocyty stanowią wsparcie strukturalne dla neuronów i odżywiają je, a także biorą udział w procesach uczenia się, gdyż przyczyniają się do wzmocnienia połączeń synaptycznych między neuronami. Z kolei oligodendrocyty uczestniczą w tworzeniu osłonki mielinowej na włóknach nerwowych, będącej rodzajem izolatora, który przyspiesza przekazywanie sygnałów elektrycznych między komórkami nerwowymi i sprawia, że mózg działa sprawniej.
Ponadto, część przeszczepionych komórek zaczęła produkować związek, który powstaje w trakcie uczenia się. Zdaniem autorów pracy, wskazuje to, że stały się one elementem obwodu nerwowego biorącego udział w procesach pamięciowych w hipokampie.
Prof. Limoli przewiduje, że badania kliniczne analizujące bezpieczeństwo tej metody będą mogły się rozpocząć za kilka lat i najprawdopodobniej obejmą pacjentów z glejakiem wielopostaciowym - szczególnie agresywnym i groźnym guzem mózgu wywodzącym się z tkanki glejowej.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Jaki wpływ wywiera jazda motocyklem na zdrowie psychiczne?
- Onycholiza - skąd się bierze i jak ją leczyć
- 8 mitów o implantach zębowych, w które prawdopodobnie nadal wierzysz
- Jak działa konduktometr i do czego jest wykorzystywany?
- Wady i zalety aptek internetowych
- Jak w naturalny sposób wspomagać swój układ odpornościowy?
- Suche oko - syndrom oka biurowego
- Komórki macierzyste - jakie choroby leczą?
- Elektryczne samochody wjechały do Polski
- Niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Fosfolipidy niezbędne - czynaprawdę są niezbędne?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
