Gen otyłości związany z ubytkiem tkanki mózgowej
INFORMATOR. Ciekawostki
naukawpolsce.pl | dodane 23-04-2010
Fot. zdrowemiasto.pl
Wariant genu FTO, który zwiększa ryzyko otyłości, ma też związek z ubytkiem tkanki mózgowej - wynika z najnowszych amerykańskich badań, o których informuje tygodnik "Proceedings of the National Academy of Science".
Trzy lata temu kilka niezależnych zespołów naukowców poinformowało, że jeden z wariantów genu FTO znacznie zwiększa ryzyko otyłości - u posiadaczy dwóch kopii tego genu nawet o 70 proc. Szacuje się, że tę wersję FTO posiada niemal połowa mieszkańców Europy zachodniej i środkowej oraz ponad jedna trzecia mieszkańców USA, w tym połowa o europejskich korzeniach i jedna czwarta Latynosów.
W międzyczasie okazało się, że wariant ten może mieć również związek z zespołem policystycznych jajników i niepłodnością u kobiet.
Teraz badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles odkryli jeszcze jeden szkodliwy efekt posiadania tego genu - większe ryzyko ubytku tkanki mózgowej wraz z wiekiem.
"To szokujące odkrycie, gdyż jakikolwiek ubytek w obrębie mózgu zwiększa ryzyko przyszłych problemów z funkcjonowaniem" - komentuje współautor pracy, prof. neurologii Paul Thompson. Jego zdaniem, oznacza to, że połowa ludzi w Europie i ponad jedna trzecia w USA ma podwyższone ryzyko różnych schorzeń neurologicznych, w tym demencji, której najcięższą postacią jest choroba Alzheimera.
Prof. Thompson i jego koledzy z użyciem rezonansu magnetycznego przebadali mózgi 206 osób w starszym wieku sprawnych intelektualnie. Następnie stworzyli trójwymiarowe "mapy" każdego mózgu pozwalające ocenić różnice w objętości poszczególnych jego obszarów. Badania były częścią szerzej zakrojonego studium dotyczącego czynników chroniących przed chorobą Alzheimera (Alzheimer's Disease Neuroimaging Initiative).
Okazało się, że w mózgach posiadaczy przynajmniej jednej kopii ryzykownego wariantu FTO niektóre obszary miały mniejszą objętość niż u osób go pozbawionych. Na przykład, w płatach czołowych, które są centrum decyzyjnym mózgu, stwierdzono średnio 8 procentowy deficyt tkanki mózgowej, a w płatach potylicznych odpowiedzialnych za widzenie i percepcję - deficyt wynosił 12 proc.
Autorzy pracy nie potrafią na razie wyjaśnić w jaki dokładnie sposób wariant FTO przyczynia się do degeneracji mózgu. Z badań wynika, że jest on aktywny w mózgu, jednak jego rola w funkcjonowaniu tego narządu nie została dobrze poznana. Wiadomo natomiast, że efektem mutacji, które prowadzą do utraty funkcji tego genu są zaburzenia struktury mózgu i małogłowie.
Zdaniem badaczy wysoce prawdopodobne jest, że FTO wywiera wpływ na mózg poprzez swój udział w rozwoju otyłości. We wcześniejszych pracach otyłość powiązano bowiem z wyższym ryzykiem demencji i zmniejszeniem objętości różnych obszarów mózgu.
Najnowsze badania potwierdzają, że nadwaga i otyłość mają wpływ na tkankę mózgową, jednak wyższy wskaźnik masy ciała był w nich silnie powiązany z atrofią mózgu tylko u posiadaczy ryzykownego wariantu FTO. Nie stwierdzono poza tym, by ubytki tkanki mózgowej miały jakiś związek z występowaniem cukrzycy, nadciśnieniem lub wysokim poziomu cholesterolu - choć wszystkie te czynniki często towarzyszą otyłości i mogą przyczyniać się do atrofii mózgu.
"Te wyniki są zadziwiające. Jeśli ktoś posiada zły wariant FTO, to większa masa ciała wpływa niekorzystnie na jego mózg, zwiększając ubytek tkanki. Ale jeśli nie posiada tego genu, to waga nie przekłada się na objętość mózgu, a właściwie nie ma z nią nic wspólnego" - komentuje prof. Thompson.
Badacz podkreśla zarazem, że zdrowy styl życia - czyli urozmaicona, niskokaloryczna dieta oraz ćwiczenia fizyczne - może przeciwdziałać otyłości i ubytkom tkanki mózgowej nawet u posiadaczy ryzykownego wariantu FTO.
Trzy lata temu kilka niezależnych zespołów naukowców poinformowało, że jeden z wariantów genu FTO znacznie zwiększa ryzyko otyłości - u posiadaczy dwóch kopii tego genu nawet o 70 proc. Szacuje się, że tę wersję FTO posiada niemal połowa mieszkańców Europy zachodniej i środkowej oraz ponad jedna trzecia mieszkańców USA, w tym połowa o europejskich korzeniach i jedna czwarta Latynosów.
W międzyczasie okazało się, że wariant ten może mieć również związek z zespołem policystycznych jajników i niepłodnością u kobiet.
Teraz badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles odkryli jeszcze jeden szkodliwy efekt posiadania tego genu - większe ryzyko ubytku tkanki mózgowej wraz z wiekiem.
"To szokujące odkrycie, gdyż jakikolwiek ubytek w obrębie mózgu zwiększa ryzyko przyszłych problemów z funkcjonowaniem" - komentuje współautor pracy, prof. neurologii Paul Thompson. Jego zdaniem, oznacza to, że połowa ludzi w Europie i ponad jedna trzecia w USA ma podwyższone ryzyko różnych schorzeń neurologicznych, w tym demencji, której najcięższą postacią jest choroba Alzheimera.
Prof. Thompson i jego koledzy z użyciem rezonansu magnetycznego przebadali mózgi 206 osób w starszym wieku sprawnych intelektualnie. Następnie stworzyli trójwymiarowe "mapy" każdego mózgu pozwalające ocenić różnice w objętości poszczególnych jego obszarów. Badania były częścią szerzej zakrojonego studium dotyczącego czynników chroniących przed chorobą Alzheimera (Alzheimer's Disease Neuroimaging Initiative).
Okazało się, że w mózgach posiadaczy przynajmniej jednej kopii ryzykownego wariantu FTO niektóre obszary miały mniejszą objętość niż u osób go pozbawionych. Na przykład, w płatach czołowych, które są centrum decyzyjnym mózgu, stwierdzono średnio 8 procentowy deficyt tkanki mózgowej, a w płatach potylicznych odpowiedzialnych za widzenie i percepcję - deficyt wynosił 12 proc.
Autorzy pracy nie potrafią na razie wyjaśnić w jaki dokładnie sposób wariant FTO przyczynia się do degeneracji mózgu. Z badań wynika, że jest on aktywny w mózgu, jednak jego rola w funkcjonowaniu tego narządu nie została dobrze poznana. Wiadomo natomiast, że efektem mutacji, które prowadzą do utraty funkcji tego genu są zaburzenia struktury mózgu i małogłowie.
Zdaniem badaczy wysoce prawdopodobne jest, że FTO wywiera wpływ na mózg poprzez swój udział w rozwoju otyłości. We wcześniejszych pracach otyłość powiązano bowiem z wyższym ryzykiem demencji i zmniejszeniem objętości różnych obszarów mózgu.
Najnowsze badania potwierdzają, że nadwaga i otyłość mają wpływ na tkankę mózgową, jednak wyższy wskaźnik masy ciała był w nich silnie powiązany z atrofią mózgu tylko u posiadaczy ryzykownego wariantu FTO. Nie stwierdzono poza tym, by ubytki tkanki mózgowej miały jakiś związek z występowaniem cukrzycy, nadciśnieniem lub wysokim poziomu cholesterolu - choć wszystkie te czynniki często towarzyszą otyłości i mogą przyczyniać się do atrofii mózgu.
"Te wyniki są zadziwiające. Jeśli ktoś posiada zły wariant FTO, to większa masa ciała wpływa niekorzystnie na jego mózg, zwiększając ubytek tkanki. Ale jeśli nie posiada tego genu, to waga nie przekłada się na objętość mózgu, a właściwie nie ma z nią nic wspólnego" - komentuje prof. Thompson.
Badacz podkreśla zarazem, że zdrowy styl życia - czyli urozmaicona, niskokaloryczna dieta oraz ćwiczenia fizyczne - może przeciwdziałać otyłości i ubytkom tkanki mózgowej nawet u posiadaczy ryzykownego wariantu FTO.
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Jaki wpływ wywiera jazda motocyklem na zdrowie psychiczne?
- Onycholiza - skąd się bierze i jak ją leczyć
- 8 mitów o implantach zębowych, w które prawdopodobnie nadal wierzysz
- Jak działa konduktometr i do czego jest wykorzystywany?
- Wady i zalety aptek internetowych
- Jak w naturalny sposób wspomagać swój układ odpornościowy?
- Suche oko - syndrom oka biurowego
- Komórki macierzyste - jakie choroby leczą?
- Elektryczne samochody wjechały do Polski
- Niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Fosfolipidy niezbędne - czynaprawdę są niezbędne?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
