Endoproteza stawu biodrowego szansą na normalne życie
POCZEKALNIA. Szepty
Fot. Fotolia
Alloplastyka stawu biodrowego należy do najczęściej wykonywanych zabiegów ortopedycznych.
Wraz ze starzeniem się organizmu pojawiają się dolegliwości stawów biodrowych. Związane jest to m.in.
Problemy z biodrem nie są jednak tylko domeną ludzi w podeszłym wieku. Również młode osoby mogą cierpieć na tę przypadłość. Powodem jej pojawienia się jest m.in.
Najczęstszą przyczyną, która odpowiedzialna jest za wystąpienie tego schorzenia, to zwyrodnienie (stopniowa destrukcja pojedynczych części stawu m.in. chrząstki, torebki stawowej).
Zmiany zwyrodnieniowe mają dwa podłoża:
Pierwotne - zalicza się do niego zbyt duże obciążenie stawu biodrowego na skutek m.in. otyłości, ciężkiej pracy fizycznej.
Wtórne - to na przykład zniekształcenie głowy kości udowej, wywołane m.in. osteoporozą, zmianami urazowymi.
Wskazaniem do endoprotezoplastyki, czyli zabiegu wymiany stawu biodrowego, zalicza się następujące objawy:
Operacja wymiany stawu biodrowego ma na celu wyeliminować ból i przywrócić pacjentowi prawidłowo funkcjonujący staw. W Polsce przeprowadza się około 48 tys. takich zabiegów rocznie (głównym powodem jest choroba zwyrodnieniowa niszcząca staw).
Endoproteza, którą wszczepia się w miejsce „zużytej”, zbudowana jest z elementu zastępującego bliższą część kości udowej:
Implanty wytworzone są z materiałów bikompatybilnych, czyli takich, które są tolerowane przez organizm, jak i zapewniają odporność na m.in. korozje, niszczenie, zużycie.
Wybór rodzaju endoprotezy i techniki operacyjnej zależy od wielu czynników:
Ze względu na sposób mocowania oraz komponenty użyte przy wprowadzaniu protezy do tkanki, rozróżniamy endoprotezy:
W endoprotezoplastyce całkowitej, wymianie na sztuczne elementy ulega zarówno panewka jak i głowa.
W częściowej endotrotezoplastyce resekuje się tylko głowę kości udowej i zakłada w to miejsce protezę (panewka zostaje własna pacjenta). Przykładem może być endoproteza bipolarna (używana w złamaniach osteoropotycznych szyjki kości udowej u osób starszych).
Wyróżnia się trzy rodzaje endoprotezoplastyk całkowitych biodra:
Cementowa - składowe protezy mocowane są w kości przy użyciu kleju kostnego (cementu kostnego).
Polecana jest osobom, które ukończyły 65 lat. Wytrzymałość mechaniczna kości w tym wieku jest znacznie zmniejszona m.in. na skutek osteoporozy.
Bezcementowa - składowe protezy umiejscawiane są w kościach na wycisk (metoda „press-fit”) poprzez m.in. wkręcenie (bezpośrednie dopasowanie protezy do kości). Endoproteza charakteryzuje się porowatą powierzchnią, ułatwia to wzrastanie tkanki kostnej w strukturę owej endoprotezy.
Stosuje się ją zazwyczaj u młodszych pacjentów (45-65 lat), u których wytrzymałość kości jest znacznie większa.
Hybrydowa - jest połączeniem dwóch powyższych technik (np. trzpień z głową - metodą cementową, panewka - bezcementową, bądź odwrotnie).
Warto wymienić jeszcze kapoplastykę, jest to metoda oszczędnej endoprotezoplastyki stawu biodrowego, zachowującej głowę oraz szyjkę kości udowej (prawidłowe warunki anatomiczne), eliminuje to możliwość zwichnięcia pozwalając na szybki powrót do aktywnego życia.
Metoda stosowana jest u młodych pacjentów z dobrą jakością kości, aktywnych fizycznie, z niewielkimi zmianami destrukcyjnymi głowy kości udowej oraz małą destrukcją panewki.
W okresie oczekiwania na zabieg, ważnych jest kilka elementów m.in.
Zabieg endoprotezoplastyki najczęściej odbywa się w znieczuleniu przewodowym. Trwa 1-1,5 godziny. W pierwszej dobie po operacji stosuje się m.in. ćwiczenia izometryczne, oddechowe. Stosunkowo szybko rozpoczyna się chodzenie z lekkim obciążeniem operowanej kończyny dolnej.
Przez kilka tygodni po zabiegu, pacjent wymaga pomocy osób drugich. Ponieważ poruszanie odbywa się przy pomocy balkoniku lub kul, wskazane jest tak przemeblować mieszkanie, by owo poruszanie nie było utrudnione.
Należy pamiętać, aby w okresie pooperacyjnym nie krzyżować nóg, ani zginać ich w stawach biodrowych.
W trakcie trwania rekonwalescencji zaleca się systematyczne spacery i ćwiczenia (współpraca z fizjoterapeutą, który uczy jak dbać o nowe biodro oraz bezpiecznie i prawidłowo wykonywać ćwiczenia).
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego jest zabiegiem w miarę bezpiecznym. Jednakże jak w przypadku każdej operacji, wiąże się z ryzykiem powikłań m.in.
Przeżywalność implantów to okres 15 - 20 lat. Długość wytrzymania uwarunkowany jest wieloma czynnikami:
Uszkodzenia dotyczącego samego implantu, związane są ze zjawiskiem zaniku kości w miejscu kontaktu z implantem. Doprowadza to do obluzowania się endoprotezy.
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego kończy się sukcesem u 90% pacjentów. Powrót do pełnej sprawności do proces długotrwały i przebiegający u każdego w sposób indywidualny.
Źródła: T. Gaździk „Podstawy ortopedii i traumatologii narządu ruchu”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001 rok. D. Kusz „Kompendium ortopedii”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 rok, artmedicalcenter.eu
Wraz ze starzeniem się organizmu pojawiają się dolegliwości stawów biodrowych. Związane jest to m.in.
- ze starzeniem się tkanki chrzęstnej
- niewłaściwym trybem życia
- uwarunkowaniami genetycznymi
Problemy z biodrem nie są jednak tylko domeną ludzi w podeszłym wieku. Również młode osoby mogą cierpieć na tę przypadłość. Powodem jej pojawienia się jest m.in.
- złuszczenie młodzieńcze głowy kości udowej
- wypadki
- kontuzje
Najczęstszą przyczyną, która odpowiedzialna jest za wystąpienie tego schorzenia, to zwyrodnienie (stopniowa destrukcja pojedynczych części stawu m.in. chrząstki, torebki stawowej).
Zmiany zwyrodnieniowe mają dwa podłoża:
Pierwotne - zalicza się do niego zbyt duże obciążenie stawu biodrowego na skutek m.in. otyłości, ciężkiej pracy fizycznej.
Wtórne - to na przykład zniekształcenie głowy kości udowej, wywołane m.in. osteoporozą, zmianami urazowymi.
Wskazaniem do endoprotezoplastyki, czyli zabiegu wymiany stawu biodrowego, zalicza się następujące objawy:
- przewlekły ból, który nie mija po zastosowaniu środków przeciwbólowych
- znaczne ograniczenia zdolności ruchowych
- trudność z wchodzeniem po schodach (schodzeniem)
- trudność ze wstawaniem z pozycji siedzącej
Operacja wymiany stawu biodrowego ma na celu wyeliminować ból i przywrócić pacjentowi prawidłowo funkcjonujący staw. W Polsce przeprowadza się około 48 tys. takich zabiegów rocznie (głównym powodem jest choroba zwyrodnieniowa niszcząca staw).
Endoproteza, którą wszczepia się w miejsce „zużytej”, zbudowana jest z elementu zastępującego bliższą część kości udowej:
- trzpienia (zrobionego ze stopu metali)
- głowy (wykonanej ze stopu metali, bądź też ceramiki)
- metalowej panewki z wkładką (zrobionej z ceramiki lub tworzywa sztucznego)
Implanty wytworzone są z materiałów bikompatybilnych, czyli takich, które są tolerowane przez organizm, jak i zapewniają odporność na m.in. korozje, niszczenie, zużycie.
Wybór rodzaju endoprotezy i techniki operacyjnej zależy od wielu czynników:
- zaawansowanego stopnia zmian zwyrodnieniowych
- wieku pacjenta
- stanu zdrowia
Ze względu na sposób mocowania oraz komponenty użyte przy wprowadzaniu protezy do tkanki, rozróżniamy endoprotezy:
- całkowite, częściowe
- cementowe, bezcementowe, hybrydowe
- związane i niezwiązane
W endoprotezoplastyce całkowitej, wymianie na sztuczne elementy ulega zarówno panewka jak i głowa.
W częściowej endotrotezoplastyce resekuje się tylko głowę kości udowej i zakłada w to miejsce protezę (panewka zostaje własna pacjenta). Przykładem może być endoproteza bipolarna (używana w złamaniach osteoropotycznych szyjki kości udowej u osób starszych).
Wyróżnia się trzy rodzaje endoprotezoplastyk całkowitych biodra:
Cementowa - składowe protezy mocowane są w kości przy użyciu kleju kostnego (cementu kostnego).
Polecana jest osobom, które ukończyły 65 lat. Wytrzymałość mechaniczna kości w tym wieku jest znacznie zmniejszona m.in. na skutek osteoporozy.
Bezcementowa - składowe protezy umiejscawiane są w kościach na wycisk (metoda „press-fit”) poprzez m.in. wkręcenie (bezpośrednie dopasowanie protezy do kości). Endoproteza charakteryzuje się porowatą powierzchnią, ułatwia to wzrastanie tkanki kostnej w strukturę owej endoprotezy.
Stosuje się ją zazwyczaj u młodszych pacjentów (45-65 lat), u których wytrzymałość kości jest znacznie większa.
Hybrydowa - jest połączeniem dwóch powyższych technik (np. trzpień z głową - metodą cementową, panewka - bezcementową, bądź odwrotnie).
Warto wymienić jeszcze kapoplastykę, jest to metoda oszczędnej endoprotezoplastyki stawu biodrowego, zachowującej głowę oraz szyjkę kości udowej (prawidłowe warunki anatomiczne), eliminuje to możliwość zwichnięcia pozwalając na szybki powrót do aktywnego życia.
Metoda stosowana jest u młodych pacjentów z dobrą jakością kości, aktywnych fizycznie, z niewielkimi zmianami destrukcyjnymi głowy kości udowej oraz małą destrukcją panewki.
W okresie oczekiwania na zabieg, ważnych jest kilka elementów m.in.
- prawidłowa waga (zbędne kilogramy są dodatkowym obciążeniem dla stawu)
- kwalifikacja internistyczna (przed kwalifikacją ortopedyczną do zabiegu, potrzebne jest uzyskanie kwalifikacji internistycznej, jak i szereg badań dodatkowych)
- oddanie krwi na cele transfuzji autologicznej (endoprotezoplastyka stawu biodrowego jest zabiegiem związanym ze zwiększoną utratą krwi i często wiąże się z koniecznością przetoczenia krwi)
- ćwiczenia
Zabieg endoprotezoplastyki najczęściej odbywa się w znieczuleniu przewodowym. Trwa 1-1,5 godziny. W pierwszej dobie po operacji stosuje się m.in. ćwiczenia izometryczne, oddechowe. Stosunkowo szybko rozpoczyna się chodzenie z lekkim obciążeniem operowanej kończyny dolnej.
Przez kilka tygodni po zabiegu, pacjent wymaga pomocy osób drugich. Ponieważ poruszanie odbywa się przy pomocy balkoniku lub kul, wskazane jest tak przemeblować mieszkanie, by owo poruszanie nie było utrudnione.
Należy pamiętać, aby w okresie pooperacyjnym nie krzyżować nóg, ani zginać ich w stawach biodrowych.
W trakcie trwania rekonwalescencji zaleca się systematyczne spacery i ćwiczenia (współpraca z fizjoterapeutą, który uczy jak dbać o nowe biodro oraz bezpiecznie i prawidłowo wykonywać ćwiczenia).
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego jest zabiegiem w miarę bezpiecznym. Jednakże jak w przypadku każdej operacji, wiąże się z ryzykiem powikłań m.in.
- zakrzepica żylna (skrzepy w żyłach kończyn dolnych są wynikiem braku ruchu w okresie okołooperacyjnym, jak i urazów naczyń żylnych podczas operacji). Profilaktycznie zaleca się stosowanie leków rozrzedzających krew oraz noszenie specjalnych elastycznych pończoch.
- infekcja (zakażenia mogą dotyczyć rany w obrębie skóry, ale także i tkanek położonych głębiej, bliżej protezy).
Przeżywalność implantów to okres 15 - 20 lat. Długość wytrzymania uwarunkowany jest wieloma czynnikami:
- wiek
- tryb życia
- stopień zaawansowania zmian w chwili zabiegu
Uszkodzenia dotyczącego samego implantu, związane są ze zjawiskiem zaniku kości w miejscu kontaktu z implantem. Doprowadza to do obluzowania się endoprotezy.
Endoprotezoplastyka stawu biodrowego kończy się sukcesem u 90% pacjentów. Powrót do pełnej sprawności do proces długotrwały i przebiegający u każdego w sposób indywidualny.
Źródła: T. Gaździk „Podstawy ortopedii i traumatologii narządu ruchu”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001 rok. D. Kusz „Kompendium ortopedii”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 rok, artmedicalcenter.eu
Poinformuj znajomych o tym artykule:
REKLAMA
Inne w tym dziale:
- Podnośniki koszowe, usługi dźwigowe. Bydgoszcz REKLAMA
- Żylaki. Leczenie żylaków kończyn dolnych. Bydgoszcz, Inowrocław, Chojnice, Tuchola. REKLAMA
- Ortopeda. Chirurgia ortopedyczna. Medycyna sportowa. Warszawa REKLAMA
- Kofeina w suplementach diety i efekty jej stosowania - czy zapewnia duże pobudzenie?
- Wyposażenie gabinetu okulistycznego - jakie produkty są szczególnie ważne i gdzie je kupić?
- Odkryj potęgę peruwiańskich ziół: Uncaria ČR - tradycja i innowacja od 2001 roku.
- Branża medyczna - jak dopasować strój do profesji?
- Produkty niskobiałkowe - tabela pomocnicza dla chorych na PKU
- Chorujesz na serce? Eksperci przestrzegają, by nie brać wakacji od leków.
- Rola regularnych badań oczu w utrzymaniu zdrowego wzroku - co warto wiedzieć?
- Końcówki do skalera - rodzaje, zastosowanie
- Badania genetyczne w diagnostyce i leczeniu niepłodności: kiedy są potrzebne?
- Jak kawa wpływa na ciśnienie krwi?
- Wszystkie w tym dziale
REKLAMA
